جاده‌ی ابریشم: شماری از جریان‌های سیاسی و مقام‌های حکومت پیشین افغانستان، با ایجاد «مجمع فدرال‌خواهان افغانستان»، خواستار ایجاد نظام سیاسی فدرالی در کشور شدند.
سرور دانش، معاون رییس‌جمهور پیشین افغانستان، عبدالطیف پدارم، رییس حزب کنگره‌ی ملی، عبدالرشید دوستم، رهبر حزب جنبش ملی، محی‌الدین مهدی، معصومه خاوری، ضیا آریا نژاد، نیلوفر ابراهیمی، رسول طالب، فیض‌الله ذکی و سایر مقام‌ها و نمایندگان پارلمان حکومت پیشین، عضو «مجمع فدرال‌خواهان افغانستان» استند. آن‌ها، شنبه‌ی همین هفته -۱۴ دلو-، در یک نشست آنلاین، ضمن بررسی وضعیت افغانستان زیر تسلط طالبان، خواستار پایان‌یافتن به نظام‌های سیاسی متمرکز شده و ایجاد نظام سیاسی فدرالی را برای آینده‌ی افغانستان پیشنهاد کردند.
مجمع فدرال‌خواهان افغانستان با انتشار یک منشور، به مسائلی مانند دلیل‌های تغییر نظام سیاسی، اهمیت نظام فدرالی و شیوه‌ی تطبیق آن پرداخته‌اند. اعضای این مجمع، با نقد و بررسی عوامل و موانع بازدارنده‌ی دولت-ملت‌سازی، استقرار ثبات سیاسی و سمت‌یابی کشور به سوی پیش‌رفت، روی‌کرد مبارزاتی خویش را به هدف دست‌یابی به دولت باثبات، نظام مردم‌سالار، حکومت پاسخ‌گو، تأمین عدالت و صلح پایدار پی‌ریزی کردند.
این مجمع، وجود نظام‌های متمرکز از ۱۳۴۳ تا اکنون را اصلی‌ترین عامل بی‌ثباتی سیاسی، بی‌عدالتی و انحصار قدرت در کشور دانسته و تأکید می‌کنند که ایجاد نظام غیرمتمرکز فدرالی، پاسخ‌گوی همه مشکلات خواهد بود.
بر اساس منشور مجمع فدرال‌خواهان، تقسیمات جدید دولت آینده، مبتنی بر ساختار فدرالی و متشکل از ۱۱ واحد ایالتی عضو فدرال با مرکزیت‌های کابل -پایتخت دولت فدرالی افغانستان-، ننگرهار، هرات، بلخ، بامیان، کندز، پکتیا، پروان، کندهار، نیمروز و نورستان است. در منشور، آمده که چه‌گونگی نام‌گذاری و تعیین مرزها، نشانه‌ها، تعیین حدود صلاحیت‌ها، تأمین عدالت اجتماعی و آزادی شهروندان، در قانون اساسی فدرال تعریف خواهد شد. در منشور همچنین بر رعایت حقوق بشر، آزادی‌های بنیادی و حقوق شهروندی تأکید و نظام مبتنی بر دمکراسی و برخاسته از آرای مردم، برای آینده‌ی سیاسی افغانستان پیشنهاد شده است.
سرور دانش، در جلسه‌ی اعلان حضور مجمع فدرال‌خواهان گفت: «صدای عدالت‌طلبی در قالب فدرال‌خواهی، همواره و مخصوصاً در طول بیش از شش دهه در کشور ما بلند بوده است و در ۳۰ سال اخیر، به طور خاص فدرال‌خواهی به یک جریان و گفتمان سیاسی و فکری تبدیل شده است.» او، از محمدطاهر بدخشی، عبدالعلی مزاری، عبدالرشید دوستم و عبدالطیف پدرام، به عنوان پیشگامان طرح نظام فدرالی در کشور یاد کرد.
آقای دانش پس از سقوط جمهوری، از ایجاد نظام فدرالی در کشور حمایت کرد و از آن زمان تا اکنون، برای هم‌سوکردن سایر جریان‌های سیاسی با این طرح، تلاش کرده است.
عبدالطیف پدرام، رهبر حزب کنگره‌ی ملی افغانستان نیز، بر ضرورت فدرالی‌شدن ساختار سیاسی افغانستان تأکید کرده و گفت: «تنها جمهوری فدرالی، می‌تواند سلطه‌ی قومی را در افغانستان بشکند و زمینه‌ی رسیدن به دمکراسی را فراهم سازد.»
آقای پدرام یکی از پیشگامان طرح ایجاد نظام فدرالی در دوره‌ی جمهوری بود و در این اواخر نیز، یک همه‌پرسی مجازی را در مورد نظام سیاسی دل‌خواه شهروندان در افغانستان راه‌اندازی کرده است. نتیجه‌ی این همه‌پرسی، نشان می‌دهد که بیش‌تر شهروندان افغانستان، خواهان تجزیه یا فدرالی‌شدن کشور استند.
پس از اعلان حضور مجمع فدرال‌خواهان افغانستان و تأکید بر ایجاد نظام سیاسی فدرالی، شماری از احزاب سیاسی مهم افغانستان نیز از این طرح اعلام حمایت کردند.
عطامحمد نور، رییس شاخه‌ی انشعابی جمعیت اسلامی افغانستان که در مراسم مجازی نشر منشور مجمع فدرال‌خواهان افغانستان سخن‌رانی می‌کرد، از ایجاد نظام فدرالی در کشور حمایت کرد. او، گفت: «جمعیت اسلامی افغانستان که از بانیان و اعضای اصلی شورای مقاومت ملی است، با پیروی از منشور آن شورا به نظام غیرمتمرکز باور دارد و نظام فدرالی را تأیید می‌کند.» آقای نور گفت که تغییر نظام سیاسی از متمرکز به غیرمتمرکز، باید با مراجعه به آرای مردم و تعدیل قانون اساسی در کشور انجام شود.
مارشال عبدالرشید دوستم، رهبر حزب جنبش ملی اسلامی افغانستان نیز، در حمایت از تأسیس مجمع فدرال‌خواهان، با انتشار پیامی ایجاد این مجمع را به موقع و درخور ستایش خوانده است. در پیام آمده است: «جنبش ملی-اسلامی افغانستان، می‌خواهد تا عدالت اجتماعی در کشور ما تأمین گردد و زمان آن رسیده که ملیت‌های ساکن در کشور، دارای حقوق مساوی باشند. ما می‌خواهیم حل مسئله‌ی ملی از طریق ایجاد دولت فدرالی صورت گیرد.» آقای دوستم، تأکید کرده که دمکراسی حق طبیعی انسان است و تحقق دولت فدرال، یگانه راه رسیدن به آن و پایان‌دادن به نابرابری‌های اجتماعی در افغانستان خواهد بود.
محمد محقق، رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان نیز، با نشر بیانیه‌ای، از مجمع فدرال‌خواهان افغانستان حمایت کرده است. او، گفته است: «نظام انسانی فدرال، یکی از گم‌شده‌های تاریخی مردم افغانستان است و استاد مزاری، سه دهه پیش از امروز این فریاد را سر داد که تنها راه‌حل مشکل افغانستان، نظام فدرالی است.»
مجمع فدرال‌خواهان افغانستان، از سایر جریان‌های سیاسی، احزاب، زنان، روشن‌فکران و اقشار اجتماعی افغانستان نیز خواسته که با این مجمع هم‌صدا شده و زمینه را برای عملی‌شدن نظام فدارالی در کشور فراهم کنند.
پس از سقوط جمهوری، چهره‌ی سیاسی و رهبران احزاب سیاسی افغانستان در بیرون از کشور، نشست‌های پراکنده‌ی زیادی را برای نقد عمل‌کرد طالبان راه‌اندازی کرده و خواستار ایجاد حکومت همه‌شمول شده‌اند؛ اما این نخستین بار است که چهره‌های سیاسی زیادی دور هم جمع شده و طرحی را برای تغییر نظام سیاسی و آینده‌ی افغانستان، پیشنهاد می‌کنند.
نظر بدهید