الهه‌ی موسیقی، الهه‌ی آزادی

بی‌نظیر طاهریان

در روزهای که گفتگوهای صلح جدی‌تر شده، طالبان در ابتدای گفتگوها قواعد دینی و مذهبی سخت‌تر و محکم‌تری وضع کرده، موضوعات خلاف دین را مردود و مطرح کردن آن را در گفتگوهای صلح مسدود کرده‌اند، از جانب دیگر سروصدای حکومت موقت با اشتراک این گروه تروریستی نیز در محافل سیاسی گفته و شنیده می‌شود، اما یک در چنین شرایطی یک آوازخوان زن افغان برنده‌ی جایزه موسیقی می‌شود.
الهه سرور و کفایا گروه موسیقی او برای آلبوم «ترانه‌های مادران ما» برنده‌ی جایزه‌ی «سانگ لاینز»‌موسیقی از کشور بریتانیا شده‌اند. این خبرخوشی برای جامعه‌ی هنری و موسیقی افغانستان است. چنین ارزش‌ها و دستاوردها در تهدید احتمالی توافق صلح با گروه طالبان قراردارد. ممکن با برگشت این گروه بار دیگر صدای موسیقی از خیابان‌ها، رسانه‌ها و محافل خوشی مردم حذف و یا در کتمان و پنهان برگذار گردد.
پیام که این جایزه‌ی موسیقی به دولت افغانستان در مذاکرات صلح با طالبان دارد این است که بایستی از آزادی‌های زنان در عرصه‌ی فرهنگ و هنر حفاظت و حراست گردد. جدی گرفته شود.آنان در طول دودهه اخیر دستاوردهای چشم‌گیری در عرصه‌ی سینما و موسیقی دارند. با امکانات ناچیز و با تهدیدها و محدودیت‌های فروان. نه باید از بین بروند. مبادا بار دیگر صدای زنان افغان در تاریک‌خانه‌های ظلمت و وحشت خاموش گردد.
گروه اورکستر بانوان زهره در انستیتوت ملی موسیقی، الهه سرور در آوارگی و مهاجرت و سایر هنرمندان مطرح زن افغان نشان داده‌اند و ثابت کرده‌اندکه می‌توانند برای جهان و افغانستان آواز بخوانند. این صداها نه باید خاموش و یا برای همیشه آواره گردند. باید در جامعه جنگ زده افغانستان تکثیر شوند. نه این‌که خاموش گردند.
در توافق احتمالی صلح با گروه تروریستی طالبان نه باید حقوق موسیقایی مردم افغانستان و خصوصا زنان نادیده گرفته شود. زیرا این گروه تروریستی با هنر موسیقی و درکل با مدنیت و مدارا دشمنی دارند. شنیدن صدای زن را حرام می‌دانند. طالبان می‌خواهند که صدای موسیقی زنان خاموش و سیمای آنان در پستوی خانه‌ها، زیرنقاب‌ها و حجاب‌ها مخفی و زندانی باشند.
«ترانه‌های مادران ما»
الهه سرور سبک موسیقی محلی آبه میرزا، آوزاخوان افسانوی مالستان را در جهان گسترش داد و زنده کرد. آغی دل آرام معروف به آبه‌میرزا، خنیاگری در سرزمین تاریکی و خاموشی بود که هم رنج زن بودن و مادر بودن را کشید و هم تاوان آوازخواندن را در جامعه‌ی مذهبی و سنتی پرداخت، اما خوشبختانه که سبک و صدای موسیقی‌اش خاموش نشد و برای همیشه در گوش‌ها طنین خواهد افگند.
«ترانه‌های مادران ما» یگانه آلبوم الهه سرور و گروه موسیقی «کفایا» نُه آهنگ دارد که مجموعه‌یی از آوازهای محلی‌اند که در واقع موسیقی محلی زنان افغانستان را در بر می‌گیرد. صداها و ترانه‌های که توسط زنان افغان از گذشته‌های دور تا حال اجرا می‌شوند، اما کم کم فراموش می‌شدند. الهه سرور این صداها را در آلبوم «ترانه‌های مادران ما» نه تنها زنده کرد که در جهان گسترش داده است.
الهه سرور، این الهه‌ی موسقی و آزادی یکی از ترانه‌های منسوب به صدای آبه میرزا را با زیبایی تمام اجرا کرده که درد دل هر زن و مادر این کشور رنج دیده و جنگ زده‌اند:
دلم از دود تنباکو سیایه
اگر باور نداری نَی گوایه
اگر باور نداری نَی ره بشکن
تمام پرده‌های نَی سیایه
الهه سرور در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌های تصویری کشور در مورد این جایزه گفته است:«جایزه که تازه از سوی مجله سانگ لاینز برای من اهدا شد واقعا غیرمنتظره بود. خوشحال استم که می‌توانم خوشی این دست‌آورد را با شما به اشتراک بگذارم. جا دارد که تشکر بکنم از همه عزیزان که از ابتدا مسیر هنری‌ام با من همراه بودند و حمایت کردند و تشکر ویژه از زنان قدرتمند افغانستان که داستان زنده‌گی و میلودی‌های شان بزرگ‌ترین الهام بخش برای ضبط آلبوم ترانه‌های مادران ما بودند».
جایزه‌ی سانگ لاینز در سال ۲۰۰۸ زمانی ایجاد و به فعالیت آغاز گردید که بیست و یک سال از عمر مجله سانگ لاینز می‌گذشت. هدف از راه اندازی آن برای برجسته ساختن چهره‌های تازه و جدی موسیقی در جهان گفته شده است. این مجله در واقع یک رسانه برای هنرمندان جدی در بخش موسیقی در جهان است.
این جایزه در حالی به الهه سرور اهدا شد که او در بخش موسیقی «اوپیرا» در هند تحصیل کرده و سپس لیسانس‌اش را در بخش انیمیشن از دانشگاه هنرهای لندن گرفته است.
الهه سرور به‌گونه‌ی آماتوری و خودکار در حدود دوازده سال پیش هنر موسیقی را آغاز کرد. اکنون پنج سال می‌شود که در خارج از کشور در عرصه‌ی هنرموسیقی حرفه‌یی و مسلکی فعالیت دارد. او در دور چهارم برنامه‌ی ستاره افغان که توسط تلویزون خصوصی طلوع پخش و اجرا می‌گردید، حضور یافت ولی مقام هشتم را از آن خود کرد. جامعه سنتی افغانستان برای الهه سرور رای نداد که مقام نخست را کسب کند، اما تندیس بهترین زن آوازخوان افغان را دریافت کرد.
اشتراک در برنامه ستاره‌ی افغان و اجرا روی صحنه برای الهه سرور درد سرساز نیز شد. حتی تهدید به مرگ گردید. او مجبور شد که افغانستان را ترک کند و برای ادامه‌ی زنده‌گی شهر لندن را برگزید.