«اگر مزاری نبودی، جوالی و خارکش میماندیم»

Mohammad Ahmadi

۲۲حوت ۱۳۹۷

ویژه نامه عدالت خواستنی

جاده‌ی ابریشم: وقتی ماه حوت از راه می‌رسد، دکانِ رهبرانِ سیاسی هزاره‌ها نیز رونق خوب‌تر و مشتری بیش‌تری پیدا می‌کند. «تکه داران قومی» با خوشبینی تمام مطاع سیاسی شان را به نام مزاری به مردم می‌فروشند. با فریب، نیرنگ و حیله‌ی تمام، سنگ عشق و محبت مزاری را به سینه می‌زنند و خود شان را پیروان واقعی و راستین مزاری عنوان می‌کنند. محبت مزاری نه در دل رهبران سیاسی است و نه تکت‌های انتخاباتی به راه مزاری می‌روند و نه طرح سیاسی مزاری را راه حل فکر می‌کنند. درد مزاری در زخم شانه‌های کسانی دیده می‌شود که هنوزم در مندوی کابل جوالی‌‌گری می‌کند و از صبح تا شمام در کوچه و پس کوچه‌ها بار می‌برند. عشق مزاری در قلب کسانی جوش می‌زند که در پل سوخته لیلامی و کهنه فروشی می‌کنند و در برچی کفش می‌دوزند. مزاری برای رهایی فرودستان و ستمدیدگانی مبارزه کرد که زیر خط فقر و گرسنگی جان می‌دادند و از تبعیض و ستم به حاشیه رانده شده بودند. باید سراغ آن‌ها را گرفت که گلون شان لبریز از بغض و درد و درک مزاری استند و دستان شان را کار تکه تکه و پاره پاره کرده‌اند، ولی نمی‌توانند حرف دل شان را در مورد رهبر شان بگویند.

«شهادت مزاری را از رادیو شنیدم»

حاجی غلام علی، کهنه فروش در پل سوخته:

مزاری مرد بسیار با افتخار و مردم دوست بود. شهید مزاری تما ملیت‌ها را در یک نظر می‌دید. مزاری بسیار شجاع و با ایمان بود. مزاری مرد مقتدر و خوب بود. شهادت مزاری را در بهسود از طریق رادیود شنیدم و بسیار غمگین شدم. به خاطر که مزاری برای حق مردم غریب و مظلوم شهید شد. فعلا آقای خلیلی و محقق استند، اما هرگز به شهید مزاری نمی‌رسند.

«مزاری فرا قومی فکر می‌کرد»

نور محمد خالقی، برنج‌فروش در مندوی کابل:

شهید مزاری یک رهبر عدالت‌خواه و بزرگ بود که فرا قومی فکر می‌کرد. در زمان که جنگ‌های تحمیلی بالای مردم جریان داشت، ولی مزاری سخن از وحدت و اتحاد مردم می‌زد:«ما وحدت ملی را در افغانستان یک اصل می‌دانیم». حزب وحدت اسلامی در آن زمان نیز یک حزب فراملیتی بود که از اقوام مختلف و ولایت‌های مختلف در حزب وحدت نقش داشتند. در کل مزاری یک رهبر خستگی ناپذیر و مبارز واقعی بود. به همین خاطر  طالبان، بی‌گانگان و کسانی که طرز فکر و اندیشه مزاری را قبول را نداشتند او را به شهادت رساند. ولی من بعد از شهادت مزاری جامعه هزاره را قوی‌تر می‌بینیم که سبک‌تر نه به خاطر که نسل جدید ما باتمام توان در مقابل نا برابری‌های جامعه مبارزه می‌کند. اما شهید مزاری جایگاه خاص در قلب شهروندان داشت که بعد از ۲۴ سال در قلب‌های ما زنده است. کسانی که می‌خواهند راه مزاری را ادامه بدهند باید مشکلات که مزاری دید پشت سر بگذرانند و از مقام بزرگ مزاری تجلیل کنند.

«کسی مزاری شده نمی‌تواند»

نجیب الله ، کراچی وان در پل سرخ:

مزاری رهبری بود که همیشه برای مردم خود خدمت می‌کرد، از حق و حقوق مردم خود دفاع می‌کرد. مزاری از هرنگاه یک رهبری بود که آزادی و عدالت اجتماعی را برای همه مردم افغانستان می‌خواست. مزاری رهبری بود که می‌خواست زن و مرد در حکومت حقوق مسادی داشته باشد. مزاری برای عدالت خواهی و دفاع از حقوق به شهادت رسید. شهید مزاری کسی بود که پیروان زیادی داشت و مردم مزاری را دوست دارد. از حکومت خلقی‌ها نجیب و از سران مجاهدین مزاری می‌گفت که افغانستان خانه مشترک همه افغان‌هاست. هیچ کسی نمی‌تواند در افغانستان به تنهایی حکومت کند و قدرت را بدست بگیرد؛ چون پشتون، هزاره، تاجیک، ازبیک و.. در افغانستان زندگی می‌کنند که باید به اندازه نفوس خود در قدرت سهیم باشد. ولی دشمن هنوزم در کمین است، دستان بیگانه کار می‌کند. آنها می‌خواهند که مردم افغانستان باهم برادری نداشته باشند. گاهی مسایل قومی و مذهبی را دامن می‌زند. خصوصا پاکستان نمی‌خواهد که افغانستان آرام باشد. در چنین شرایطی باید در تجلیل از مزاری احتیاط کنیم که خون مردم بی‌گناه، کارگر و کودکان و زنان به زمین نریزند.

«مزاری چیزی برای خود نمی‌خواست»

رمضان کربلایی، کراچی‌وان پل سوخته

شهید مزاری رهبر واقعی بود، رهبر فرزانه و دوست داشتنی بود. شهید مزاری برای خود هیچ چیزی نمی‌خواست. مزاری حقوق تمام اقشار افغانستان را می‌خواست. به همین خاطر شهید وحدت ملی شد. حالا هرچه از مزاری با شکوه‌تر تجلیل شود، بهترتر است. از مزاری در تمام دنیا تجلیل می‌شود و باید هم شود.

«همه رهبری مزاری را قبول داشتند»

حاجی فضلی حسین، هوتل‌دار در پل سوخته:

مزاری یک مرد عدالت‌خواه و راستکار بود که همه مردم رهبری او را قبول داشت، مزاری واقعا رهبر دلسوز و وطن پرست بود و مزاری به خاطرخواستنِ عدالت‌ برای ما به شهادت رسید. اگر امنیت باشد باید از مزاری تجلیل مردمی داشته باشیم و باید سال به سال یاد بود از مزاری بیش‌تر گردد.

«مزاری به طبقه غریب محبت داشت»

غلام سخی، کارگر در کارته سه:

شهید مزاری رهبر ما بود، یک آدم عدالت خواه بود که بیش‌تر به طبقه فقیر و کارگر محبت داشت. مزاری می‌خواست که در بین مردم افغانستان برادری و برابری باشد. به همین خاطر مزاری به شهادت رسید. امروز از بابه مزاری هرقسم تجلیل کنیم خوب است. ولی شرایط مهیا نیست؛ راکت پراگنی‌، انتحاری و کشت و خون است. از مزاری بگونه‌ی تجلیل کنیم که خون مردم غریب در زمین نریزد.

«اگر مزاری نبودی، جوالی و خارکش میماندیم»

عبدالحمید، ماهی پز در پل سرخ:

شهید مزاری یک آدم مرد بود که در تاریخ مانند او نبود و نداریم. از لحاظ اخلاقی، سیاسی، مردانگی و رهبری ممتاز بود که در برابرش کسی وجود نداشت. مزاری به خاطر محرومیت همین مردم به شهادت رسید. طالبان قسم خورد ولی در برابر قسم مزاری را به شهادت رساند. طالبان فکر کرد که اگر مثل مزاری در هزاره‌جات باشد ما کامیاب نمی‌شویم. امروز باید به سروجان از مزاری تجلیل کنیم تا خون در رمق ما باقی ا‌ست از مزاری یاد بود به عمل آوریم. مزاری مرد متدین و با تقوا بود که ما به زندگی رسیدیم. اگر او نمی‌بودی این مردم همان جوالی و خارکش که بود میماند.

«جای مزاری خالی ماند»

نوروز علی، دکان‌دار گولایی دواخانه:

شهید مزاری یک رهبر قاطع و دلسوز به تمام مردم افغانستان بود. به همه اقوام کشور با توجه به شعاع وجودی و مقدار نفوس شان حق می‌خواست. طالبان مزاری را فریب داد و به شهادت رساند. ولی جای مزاری خالی ماند. نه آته باقر مزه دارد و نه دیگرش… به فکر و حق مردم است.