مردم مالستان؛ الگوی موفق محلی در مبارزه با کوید۱۹

خالق ابراهیمی

با ثبت اولین ابتلا به کوید۱۹ در شهر هرات و خطر فراگیری آن در کل کشور، مبارزه با این ویروس کشنده در سطوح مختلف آغاز شد و دولت از مردم خواست تا در این مبارزه همگام و همکار باشند. «شورای انسجام مردم مالستان» در کابل از اولین شوراهای مردمی در پایتخت و سطح کشور بود که تدابیر جدی و غیرقابل تغییر را روی دست گرفت. هم‌چنان با الگوگیری از اقدمات این شورا، شوراهای محلی دیگر در داخل ولسوالی مالستان ولایت غزنی در هماهنگی با حکومت محلی تدابیر احتیاطی و نسبتا سخت‌گیرانه‌ای را وضع کردند.
«شورای انسجام مردم مالستان» در کابل در اولین اقدام به تاریخ ۲۲ حوت ۹۸، فیصله‌نامه‌ای را صادر کردند که مطابق با آن تمام اتحادیه‌های کوچک مردمی مکلف شده بودند تا از دستورات وزارت صحت عامه پیروی کنند، تا اطلاع ثانوی از هرنوع تجمع غیرضروری خودداری کنند، از دید و بازدید با مسافران از جمله مهاجران برگشته از ایران اجتناب کنند، از مهاجران برگشته از کشورهای دور و نزدیک نیز خواسته شده بود تا برای ۲۰ روز در خانه بمانند و همین‌طور اعضای اتحادیه‌های قومی و شورای انسجام مردم مالستان در کابل از برگزاری هرگونه مراسم‌های مذهبی و قومی جلوگیری کنند.
چمن‌شاه اعتمادی، عضو شورای انسجام مردم مالستان به «هفته‌نامه جاده ابریشم» می‌گوید که این شورا در اولین اقدام فیصله کرد تا مردم از اشتراک در هر نوع تجمع مردمی از قبیل مراسم فاتحه، محافل عروسی، تشییع جنازه و … خودداری کنند. آقای اعتمادی همچنان گفت که این شورا در قدم دوم یک سری اقداماتی را روی دست گرفت که جنبه ی حمایتی داشت و از افراد کارگر و خانواده های کم توان در روزهای قرنتین به صورت نسبی حمایت می‌کرد.
شورای انسجام مردم مالستان طی یک فراخوان عمومی از تمام خییرین این ولسوالی در داخل و خارج کشور خواستند تا در برنامه‌ی حمایتی از نیازمندان سهم بگیرند. چمن‌شاه اعتمادی می‌گوید که شش نفر مسئولیت مدیریت و نظارت کمک‌های جمع آوری شده را به دوش دارند و شش نفر دیگر مسئولیت شناسایی نیازمندان و جمع‌آوری کمک‌ها را به عهده گرفتند. اعتمادی می‌افزاید که در مدت کمتر از دو هفته ۸۵۰ هزار افغانی از این آدرس جمع‌آوری شد و همین‌طور با همکاری اتحادیه‌های کوچک مردمی ۲۶۴ خانواده‌ی نیازمند شناسایی گردید.
آقای اعتمادی که طی یک گفت‌وگوی تلفنی با جاده‌ابریشم صحبت می کرد، افزود: «روند توزیع کمک‌ها نیز با حفظ شرایط قرنتین و توصیه‌های صحی وزارت صحت عامه به پیش برده شد و می‌شود. تا کنون ۲۶۴ خانواده‌ی نیازمند به ترتیب و مراعات نوبت کمک‌های سه هزار افغانی دریافت کرده‌اند. این روند ادامه دارد و در آینده در شهر هرات و غزنی و ولسوالی مالستان گسترش خواهد یافت.»
ولسوالی مالستان

مالستان در غرب شهر غزنی از ولسوالی‌های پرنفوس ولایت غزنی می‌باشد. تا کنون در این ولسوالی ابتلا به ویروس کوید۱۹ ثبت نشده و هیچ مورد مشکوکی نیز گزارش نشده است. امیر جاوید، ولسوال جوان مالستان به هفته‌نامه جاده‌ابریشم گفت: «از زمان جدی شدن شرایط و فراگیری کوید۱۹ اتحادیه‌های مردمی در ولسوالی مالستان در هماهنگی با ادراه‌ی حکومت محلی تمام مراسم‌ها و تجمعات مردمی را محدود کرده‌اند. آقای جاوید می‌گوید که در صورت نیاز به برگزاری مراسم و یا تشییع جنازه، مردم از ولسوالی اجازه می‌گیرند و بیشتر از ده نفر حق اشتراک در مراسم را ندارند.»
ولسوال مالستان هم‌چنان می‌گوید که مقدار کمک‌از مرکز ولایت نیز به این ولسوالی رسیده است؛ سه بشکه‌ی [مخصوص] سم‌پاشی و دو جوره لباس محافظتی از سوی ریاست صحت عامه ولایت غزنی فرستاده شده و دو دور کارگاه آگاهی‌دهی به خاطر آگاهی و اطلاع‌رسانی‌نیز از سوی اداره‌ی ولسوالی و مردم برگزار شده است. آقای جاوید می‌افزاید، ۹ تیم سیار که شامل داکترها و نرس‌های جوان رضاکار می‌شود، در این ولسوالی فعالیت دارند و برای جابه‌جایی تیم‌ها نیز مردم به صورت رضاکارانه سهم گرفته‌اند و موترهای‌شان را در اختیار تیم‌ها قرار داده‌اند.
آقای جاوید در گفت‌وگوی تلفنی با جاده ابریشم گفت که برای مبارزه با کوید۱۹و پیش‌گیری از آن در سطح ولسوالی مالستان یک کمیته با نماینده‌های از اداره ولسوالی، شورای علما، شورای معارف و معلمان و جامعه‌ی زنان تشکیل یافته است. در هیمن حال ۲۵ کمیته‌ی دیگر در روستاهای پرنفوس این ولسوالی تشکیل گردیده و فعالیت دارند که در هماهنگی با کمیته‌ی مرکزی و اداره‌ی ولسوالی برنامه‌های آگاهی‌دهی را به پیش می‌برند. امیر جاوید می‌افزاید که تمام تیم‌ها رضاکار، کار می‌کنند و از سوی هیچ نهادی حقوق دریافت نمی‌کنند.
امیر جاوید در مورد بازگشت مردم مالستان از دیگر مناطق و شهرها و بازگشت مهاجرین از کشورهای ایران و پاکستان می‌گوید که در روستاهای مختلف خانه‌های رهایشی و مکاتب برای قرنتین آن‌ها از سوی مردم در نظر گرفته شده است. جاوید می‌افزاید که از سوی اداره‌ی ولسوالی به نمایندگی‌های مسافربری اطلاع داده شد تا در هماهنگی با کمیته‌ی مبارزه با کوید۱۹ عمل کنند. به همین دلیل کسانی که از ولسوالی مالستان به بیرون سفر می‌کنند و یا کسانی که از بیرون وارد ولسوالی می‌شوند، زیر نظر کمیته قرار دارند و از آمد و رفت مسافرین معلومات پیدا می‌کنند.
امیر جاوید هم‌چنان گفت که از سوی مرکز ولایت تا حال کمک‌نقدی‌ای به اداره‌ی ولسوالی صورت نگرفته است؛ هرچند که برای ولایت غزنی ۶۰ میلیون افغانی اختصاص داده شده است. جاوید می‌افزاید که اداره‌ی مرکزی ولایت غزنی وعده‌ی ایجاد شش بستر در دو مرکز، همین‌طور برای ۲۳۷ نفر غذا در برابر کار و یک عراده موتر تونس برای تیم‌های سیار را داده بودند که تاکنون هیچ یک از این موارد عملی نشده است. آقای جاوید می‌افزاید که یک کمیته‌ی صحی در ولسوالی مالستان نیز ایجاد گردیده که شامل ۱۰ کلینیک از جمله کلینیک موسسه لیپکو می‌شود. او می‌گوید که کلینیک‌ها تجهیزات، لباس و دوا ندارند، اما مسئولان آن با تیم‌های سیار همکاری دارند و به روستاها سفر می‌کنند.
ولایت غزنی
در مرکز ولایت غزنی از میان ۲۰۱ نمونه که تاکنون آزمایش شده است، ۶۹ مورد ابتلا به ویروس کوید۱۹ تثبیت شده است. ظاهرشاه نیکمل، رئیس صحت عامه‌ی ولایت غزنی به هفته‌نامه جاده ابریشم می‌گوید که ۵۰ نمونه‌ی دیگر برای آزمایش به کابل فرستاده شده و نتایج آن تاکنون مشخص نگردیده است. نیکمل همچنان می‌افزاید که تاکنون هفت تن از بیماران کوید۱۹ در این شهر بهبود یافته‌اند. هم‌چنین شفاخانه ۵۰ بستر در یک تعمیر دولتی در بیرون از شهر غزنی آماده گردیده و همین امروز ۲۱ نفر در آن تحت مراقبت و تداوی قرار دارند. آقای نیکمل می‌افزاید که از نگاه تغذیه، دارو و دیگر امکانات مراقبتی در مرکز ولایت مشکل خاصی وجود ندارد. بزرگترین مشکل این است که مردم شرایط قرنتین را رعایت نمی‌کنند، از تجمعات پرهیز نمی‌کنند و به نماز تراویح نیز ادامه می‌دهند.
آقای نیکمل در مورد کمک به ولسوالی‌های ولایت غزنی می‌گوید که ۱۸۷ کلینیک در سطح ولایت غزنی فعالیت دارد و تاکنون از کابل دستور دریافت نکرده‌اند تا در ولسوالی‌ها شفاخانه ویژه‌ی کوید۱۹ تاسیس کنند. او می‌افزاید که تاکنون به نام بودجه مبارزه با کوید۱۹ در هیچ ولسوالی چیزی فرستاده نشده است. نیکمل هم‌چنان می‌افزاید که در ۹ ولسوالی ولایت غزنی آگاهی‌دهی با همکاری جامعه مدنی و شورای علما جریان دارد، برای این ولسوالی‌ها یک مقدار مواد احتیاطی و دوا خریداری شده که تاکنون دستور توزیع آن را از کابل دریافت نکرده‌اند.
رئیس صحت عامه ولایت غزنی در مورد مبتلایان به کوید۱۹ می‌گوید که تمام آن‌ها باشندگان شهر غزنی هستند و سابقه مهاجرت و سفر به کشورهای دیگر را ندارند. نیکمل می‌افزاید که میان مبتلایان یک خانواده نیز حضور دارند که هر ۹ عضو آن مبتلا به کوید۱۹ شده‌اند. حقمل راجع به نفرستادن کمک‌ها به ولسوالی مالستان نیز می‌گوید که ولسوال مالستان آدم هوشیار است، جامعه مدنی و علما را با خود دارد، چندین شفاخانه و کلینیک هم دارند، در تمام مالستان ۹ مرکز صحی وجود دارد و در این شرایط به مرکز و تیم‌های مرکز ولایت غزنی ضرورت ندارند که به کمک آن‌ها فرستاده شود. ظاهرشاه نیکمل راجع به فرستادن مواد غذایی و تجهیزات صحی می‌گوید که امر توزیع آن را از کابل دریافت نکرده‌اند.