افغانستان مرکزی؛ گزارش از وقایع کوید۱۹ در هزاره‌جات

مدیر وبسایت

غور-لعل‌وسرجنگل
اشاره: هفته‌نامه جاده‌ی ابریشم از زمان اعلام قرنطین عمومی در شهر کابل به این سو چاپ نمی‌شود. در این مدت وبسایت هفته‌نامه فعال شده و تصمیم بر آن است تا وقایع کوید۱۹ را اگر نه در تمام افغانستان، حداقل وقایع سمت مرکزی و هزاره‌جات را به صورت آنلاین پوشش دهیم. ما وقایع هزاره‌جات را جمع‌آوری و منتشر می‌کنیم و در زمان مناسب آن را در یک نسخه ویژه چاپ خواهیم کرد تا از این طریق حداقل به ثبت وقایع کوید۱۹ در افغانستان کمک کرده باشیم.
از زمان شیوع ویروس کرونا در افغانستان تاکنون آمار مبتلایان به این ویروس در ولایت غور در سطح پایین قرار دارد و تنها ۲ مورد ابتلا تثبیت شده است. در همین حال مسئولان محلی در ولایت غور از نبود امکانات اولیه مثل قرنطینه کردن مبتلایان و یا کیت‌های تشخیصی کوید۱۹ شکایت دارند.
امروز دوشنبه )۲۵ حمل( مسئولان محلی در ولایت غور به هفته‌نامه جاده‌ی ابریشم می‌گویند که هرچند آمار مبتلایان به ویروس کوید۱۹ در این ولایت در سطح پایین قرار دارد، اما با توجه به بازگشت رو به افزایش مهاجرین از ایران و نبود امکانات صحی برای آزمایش آنان و هم‌چنین نبود امکانات قرنطینه کردن آنها خطر فراگیری ویروس کوید۱۹ در این ولایت را افزایش می‌دهد.
جمعه‌گل یعقوبی، رئیس صحت عامه ولایت غور می‌گوید که تاکنون ۲تن در مرکز این ولایت به ویروس کوید۱۹ مبتلا شده‌اند. او وضعیت صحی آنان را رو به بهبود توصیف کرده از بی‌توجهی مردم به رعایت نکات بهداشتی شکایت می‌کند. «در هماهنگی با طالبان به تمام ولسوالی‌های ولایت غور آگاهی‌دهی صورت گرفته ولی متاسفانه مردم کم‌توجهی می‌کنند و گشت‌وگذار خود را محدود نمی‌کنند».
از آقای یعقوبی در مورد کمک‌های حکومت مرکزی به این ولایت پرسیدیم. او می‌گوید که تاکنون بیست میلیون افغانی از سوی حکومت برای مبارزه با کوید۱۹ در ولایت غور اختصاص یافته است و ۲ میلیون افغانی دیگر را وزارت صحت‌عامه کمک کرده است. یعقوبی می‌افزاید که به جزو از کمک‌های نقدی یک مقدار وسایل حفاظتی و نمونه‌گیری نیز دریافت کرده‌اند اما مشکل اصلی این است که نمونه‌های جمع‌آوری شده برای آزمایش باید به مرکز منتقل شوند. او می‌گوید که به کیت تشخیص کرونا دسترسی ندارند و رفت برگشت نمونه‌ها به کابل یک هفته تا ده روز طول می‌کشد.
یعقوبی در مورد روند آزمایش مهاجرین بازگشته از ایران به این ولایت می‌گوید که آنان یک بار در مرز اسلام قلعه مورد آزمایش قرار می‌گیرند و بار دوم در دروازه ورودی شهر فیروزکوه مرکز ولایت غور معاینه صحی می‌شوند.
جمشید احمدی رئیس منابع بشری این ولایت طی تماس تلفنی به خبرنگار جاده‌ی ابریشم می‌گوید که مهاجرین بازگشته از ایران به صورت جدی معاینه و قرنطین نمی‌شوند. او تاکید می‌کند که در یک روستای ولسوالی دولتیار این ولایت در حدود هشتاد نفر از ایران برگشته‌اند که هیچ کدام آن‌ها معاینه صحی نشده‌اند. به باور او کم‌توجهی حکومت و سهل‌انگاری مردم در برابر کرونا خطر فراگیری آن را در این ولایت بالا می‌برد. او هم‌چنان تایید می‌کند که دو نفر مبتلا به کوید۱۹ هنوز قرنطین نشده‌اند و آزادنه گشت‌وگذار می‌کنند.
عبدالروف غفوری آمر مهاجرین ولایت غور می‌گوید که از ماه حوت سال گذشته تاکنون آمار ثبت شده مهاجرین بازگشته از ایران به ۴۵۰ تن و هفت خانواده می‌رسد. غفوری می‌گوید که این آمار به هیچ وجه کامل نیست و میزان مهاجرینی که از ایران برگشته‌اند به مراتب بیشتر از آن چیزی است که توسط این اداره و موسسه آی‌او‌ایم ثبت شده است. آمر مهاجرین ولایت غور با انتقاد از وزارت مهاجرین می‌گوید که این اداره برای مهاجرین ولایت غور هیچ کمکی نکرده‌است. «موسسه آی‌او‌ایم برای هر مهاجر ۱۰۰ دالر کمک شده است اما وزارت مهاجرین یکدانه ماسک هم کمک نکرده است.»
غفوری می‌گوید، همانطور که مهاجرین برگشته از ایران ثبت و راجستر نمی‌شوند، معاینه هم نمی‌شوند. او می‌افزاید که آنان همان تعداد از مهاجران را ثبت کرده‌اند که خودشان مراجعه کرده‌اند باقی مهاجران بدون سپری کردن دوران قرنطین و معاینه صحی به روستاها و ولسوالی‌های این ولایت تقسیم می‌شوند. غفوری می‌گوید، مهاجران که خودشان به دولت مراجعه می‌کنند نیز معاینه و قرنطین نمی‌شوند.
ولایت غور با جمعیت تخمینی بیش از ۸۰۰هزار نفر در مرکز افغانستان و در همسایگی با ولایت‌های بامیان و دایکندی، هلمند و هرات و بادغیس و فراه موقعیت دارد. این ولایت ۶ نماینده در مجلس نمایندگان دارد و دارای ۹ ولسوالی است. یکی از ولسوالی‌های پرجمعیت آن لعل‌وسرجنگل است که تنها منطقه هزاره‌نشین در این ولایت به شمار می‌رود.
ولسوالی لعل‌وسرجنگل
مردم روستاهای مختلف ولسوالی لعل‌وسرجنگل طی جلسه‌ای باهم توافق کردند و قطع‌نامه‌ای را صادر کردند که مطابق با آن باید هدایت‌ها و رهنمودهای وزارت صحت عامه از سوی همه مراعات و تطبیق گردد. آنان هم‌چنان توافق کردند، کسانی که از بیرون به منطقه بر می‌گردند برای دو هفته قرنطین شوند. آن‌ها از بخش حمل‌ونقل و شرکت‌های مسافربری خواستند تا برای مدتی از آوردن مسافرین جلوگیری کنند. طی جلسات مردمی و توافق مردم ضمن قیودات دیگر مثل رفت و آمد به دیگر مناطق، برگزاری هرنوع تجمع شدیدا ممنوع اعلام شده است.
یاسین نجفی زاده ولسوال لعل‌وسرجنگل به جاده‌ی ‌ابریشم می‌گوید که اداره این ولسوالی در هماهنگی با شوراهای انکشافی، ریش‌سفیدان و روحانیون طی جلسات متعدد و مکاتبات با والی ولایت غور، برای فعلا یک گروه صحی از مرکز ولایت به این ولسوالی فرستاده شده است. او می‌گوید که امروز قرار است این گروه صحی سیار جهت بررسی موارد مشکوک به کرونا فعال شوند. نجفی‌زاده می‌گوید که یک کمیته صحی نیز از سوی ولسوالی تعیین شده که از فردا کارش را با گروه صحی فرستاده شده از مرکز ولایت آغاز می‌کنند.
نجفی‌زاده می‌افزاید که آنان آمادگی ابتدایی خود را برای مبارزه با کرونا گرفته‌اند اما شدیدا نیاز به توجه حکومت مرکزی دارند. او می‌گوید که یک خانه شخصی را برای گروه سیار تخلیله کرده‌اند تا از آن برای قرنطینه کردن افراد مشکوک به ویروس کوید۱۹ استفاده کنند. او می‌گوید که تیم‌های صحی در این ولسوالی وسایل ابتدایی چون تب‌سنج ندارند. نجفی‌زاده می‌گوید که تیم صحی فقط علایم را می‌بینند، اگر مشکوک بود به مرکز ارجاع می‌دهند. نجفی‌زاده با ابراز نگرانی از برگشت مهاجرین می‌گوید که تا کنون حدود ۱۵ تا ۲۰ هزار مهاجر از ایران، هرات و کابل در ولسوالی لعل و سرجنگل آمده‌اند که هیچ کدام آنان مورد آزمایش صحی قرار نگرفته و در روستاهای این ولسوالی جابجا شده‌اند.
ولسوالی لعل‌وسرجنگل دارای ۷۳۶ قریه است. ۷کلینیک و یک شفاخانه مرکزی دارد. هنوز هیچ مورد مشکوک به کرونا در این ولسوالی ثبت نشده است. حیدر شریفی مدیر روستاهای این ولسوالی به جاده‌ی ابریشم می‌گوید که به دلیل نبود امکانات صحی در این ولسوالی، افراد مشکوک به کرونا را به فیرزکوه مرکز ولایت غور انتقال می‌دهند. او می‌گوید که در آن صورت یک مشکل عمیق‌تر وجود دارد و آن ناامنی مسیر لعل‌وسرجنگل تا شهر فیروزکوه است. از سال‌ها به این سو طالبان این مسیر را بر روی رفت‌وآمد مردم عادی ناامن کرده‌اند.
طبق گفته‌های شریفی، از سوی دولت هنوز کمکی به مردم و اداره ولسوالی لعل‌وسرجنگل صورت نگرفته و بیشتر موسسات خصوصی در این ولسوالی فعال بوده و برای مردم آگاهی‌دهی کرده‌اند. او می‌گوید که از سوی وزارت صحت عامه فقط مقداری پوستر فرستاده شده که فعلا فرصت توزیع آن وجود ندارد. شریفی با ابراز نگرانی از بازگشت بی‌رویه مسافرین و مهاجرین از دیگر شهرها و کشورهای همسایه بدون سپری کردن آزمایش صحی می‌گوید: «کمتر قریه‌‌ای پیدا می‌شود که بدون مسافر باشد، آن هم بدون معاینه صحی پراکنده شده‌اند».