جاده‌ی ابریشم: شهروندان افغانستان همه‌ساله در ولایت‌های مختلف، جشن‌واره‌های فرهنگی مرتبط با کشاورزی را برگزار می‌کردند که از این میان، از جشن‌واره توت شمالی، گل نارنج ننگرهار، گل سرخ مزار، گل ارغوان پروان، گل انار کندهار و گل بادام دایکندی، می‌توان نام برد. برگزاری این جشن‌واره‌ها، از سنت‌های دیرین باشندگان افغانستان است که در آن، سال یک بار گرد هم می‌آیند، شعر و آواز می‌خوانند و موسیقی زنده اجرا می‌کنند.
جشن‌واره‌ی توت شمالی در کاپیسا
در حالی که طالبان، برگزاری جشن‌واره‌ی نوروز و میله‌ی گل سرخ در مزارشریف و جشن‌واره گل بادام را در دایکندی منع کردند، پنج‌شنبه‌ی هفته‌ی گذشته -۱۸ جوزا- شماری از شاعران، نویسندگان و فرهنگیان افغانستان، جشن‌واره‌ی توت شمالی را در حصه‌ی دوم کوهستان کاپیسا برگزار کردند.
محمداکرم خاموش، رییس انجمن شاعران و نویسندگان کاپیسا، به رسانه‌ها گفته است که ده‌ها شاعر، فرهنگی و خبرنگار از کابل، پروان و کاپیسا در این جشن‌واره گرد هم آمده و شعرخوانی کردند. این در حالی است که طالبان سرودن شعر مشابه به «تصنیف» را منع قرار داده بودند.
وزارت امربهمعروف و نهی‌ازمنکر طالبان، در ۳۰ سنبله‌ی ۱۴۰۱، مکتوب متحدالمالی را به نشانی ریاست‌های امربهمعروف این گروه در ۳۴ ولایت صادر کرده بود که در آن، شاعران از سرودن شعرهایی که مشابه به «سازوسرود» باشد، منع شده اند.
طالبان با شاعران پشتون‌تبار مشاعره‌ی «گل نارنج» را برگزار کردند
طالبان با این که برگزاری جشن‌واره‌ی نوروز و میله‌ی گل سرخ در مزارشریف را در سال نو خورشیدی، حرام اعلام کردند، اما یک روز پیش از آن، میله‌ی گل نارنج را در ننگرهار برگزار کردند.
خبرگزاری باختر که تحت کنترل طالبان نشرات دارد، نوشته بود که مقام‌های محلی این گروه در ننگرهار، دوشنبه‌شب -۲۹ حوت ۱۴۰۱-، مشاعره‌ی گل‌نارج را در شهر جلال‌آباد، مرکز این ولایت، برگزار کردند.
باختر به نقل از قاری محمد حنیف، رییس اطلاعات و فرهنگ طالبان در ننگرها نوشته بود:«این بار، بزم شعرخوانی بدون محدودیت و سانسور به گونه‌ی مردمی درحال برگزاری است. در گذشته زمینه مساعد نبود که شاعران به گونه‌ی آزاد و بدون محدودیت شعرهای‌شان را بخوانند؛ اما حالا این زمینه فراهم شده است».
طالبان مانع برگزاری جشن «گل بادام» در دایکندی شدند
در سال‌های گذشته، همه‌ساله به مناسبت سال نو خورشیدی، جشن‌واره‌ی فرهنگی و هنری گل بادام، در روستای «نالیج» منطقه‌ی برگر ولسوالی میرامور و شهر نیلی، مرکز دایکندی برگزار می‌شد. در سال روان اما، محتسبان ریاست امربهمعروف و نهی‌ازمنکر طالبان در این ولایت، مانع برگزاری «جشن‌واره‌ی گل بادام» در میرامور شدند.
باشندگان ولسوالی میرامور دایکندی، گفته اند که قرار بود در سال روان، نُه رأس گاو را ذبح و در جشن بزرگی، از نوروز و جشن‌واره‌ی گل بادام بزرگ‌داشت کنند؛ اما گروه طالبان مانع آن شده است.
ریاست امربهمعروف و نهی‌ازمنکر طالبان در دایکندی، بزرگ‌داشت از نوروز و جشن‌واره‌ی گل بادام را «ناروا» و «رسم‌ورواج بیگانه و غیراسلامی» اعلام کرده بود.
جشن‌واره فرهنگی گل بادام، در ۱۳۹۶ به گونه‌ی رسمی در وزارت اطلاعات‌وفرهنگ حکومت پیشین ثبت شده بود. در این جشن‌واره، هنرمندان و شاعران محلی در کنار کشاورزان و دیگر شهروندان، به خوشی و سرور می‌پرداختند. همین گونه، صنایع‌دستی محلی زنان، هنر محلی، بازی‌های بومی و محلی، به نمایش گذاشته می‌شد.
از سویی هم، در روز جشن‌واره‌ی گل بادام، کشاورزان، مشکلات و دست‌آوردهای شان در بخش گردآوری فرآورده‌های باغی، به ویژه بادام دایکندی که از شهرت خوب در بازارها و کیفیت بالایی برخوردار است را، با مسئولان در میان می‌گذاشتند.
هم‌چنان باغ‌داران و کشاورزان در جشن‌واره‌ی گل بادام، سال پیش روی شان را به عنوان سالی پربار برای فرآورده‌های باغی به ویژه بادام، به فال نیک می‌گرفتند.
جشن‌واره‌ی هنری و فرهنگی گل بادام، از بزرگ‌ترین جشن‌های مردمی باشندگان دایکندی به شمار می‌رفت.
طالبان شب شعر «گل انار» را در قندهار برگزار کردند
گروه طالبان در ۱۱ جوزای سال روان، شب شعر «گل انار» را در کندهار، شهری که رهبر مجهول‌الهویت این گروه زندگی می‌کند، برگزار کردند.
خیرالله خیرخواه، وزیر اطلاعات‌وفرهنگ طالبان، در این شب شعر اشتراک کرده بود و در بخشی از سخنانش گفته بود که در سال‌های گذشته «دشمنان» شاعران و نویسندگان را هدف قرار داده اند.
خیرخواه، از شاعران مطلقاً پشتون‌تبار و طرف‌دار طالبان، خواسته بود که برای نسل آینده شعرهای حماسی بسرایند تا آن‌ها تحت تأثیر کلتور دیگران قرار نگیرند.
شاعران طرف‌دار طالبان که در شب «گل انار» شرکت کرده بودند، سروده‌های شان را در وصف جنگ‌های طالبان به ویژه افرادی از این گروه که انتحاری کرده بودند، به خوانش گرفتند.
طالبان پس از بازگشت به قدرت، با رسم‌ها و جشن‌واره‌های فرهنگی تاریخی شهروندان افغانستان، برخورد دوگانه کرده است؛ جشن‌واره‌هایی که مربوط حوزه‌ی فارسی‌زبان و در کل اقوام غیرپشتون می‌شود، حرام و فرهنگ بیگانگان حساب می‌شود؛ اما جشن‌واره‌های گل «نارنج» و«گل انار» که مربوط ولایت‌های بیش‌تر پشتوزبان می‌شود را تجلیل می‌کنند، فرهنگ اصیل مردم افغانستان گقته می‌شود و بر حفظ و گسترش آن نیز تأکید می‌کنند.
نظر بدهید