سینما و موسیقی فرهنگ و هنر

ثبت رباب در لیست میراث‌های فرهنگی ناملوس جهان

عصمت الطاف
یونسکو اعلام کرد، رباب به عنوان میراث فرهنگی ناملموس مشترک افغانستان، ایران، تاجیکستان و ازبکستان در فهرست میراث‌های فرهنگی ناملموس این سازمان ثبت شده است.

روز چهارشنبه، چهاردهم قوس ۱۴۰۳خ. برابر با چهارم دسامبر ۲۰۲۴م. بخش علمی، فرهنگی و آموزشی ملل متحد (یونسکو) اعلام کرد که در نزدهمین نشست کمیتۀ بین دولتی حفاظت از میراث‌های فرهنگی ناملموس، هنر ساختن و نواختن رباب نیز شامل این فهرست شد.

به گفتۀ این نهاد، رباب یکی از آلات موسیقی قدیمی آسیای مرکزی، جنوبی و جنوب‌غربی است که در مراسم‌ها و جشن‌ها نواخته می‌شده است و نقش اساسی و مهم در همبستگی اجتماعی و فرهنگی در میان مردم این مناطق، بازی کرده است. هم‌چنین، توانسته است زمینۀ تبادلۀ فرهنگی و همبستگی را در میان جوامع؛ به‌ویژه جوامع مهاجر فراهم کند.

نوزدهمین نشست کمیتۀ بین دولتی حفاظت از میراث‌های فرهنگی ناملموس در پاراگوی برگزار است و از روز دوم دسامبر آغاز شده و تا هفتم دسامبر ادامه خواهد یافت.

این رخداد مهم فرهنگی در حالی برای افغانستان رخ می‌دهد که نواختن رباب و دیگر آلات موسیقی در افغانستان، از سوی طالبان منع شده است. در سه سال گذشته، ادارۀ امربه‌معروف و نهی از منکر این گروه، هزاران آلۀ موسیقی را جمع‌آوری کرده و طی مراسم خاصی، در حضور رسانه‌ها به آتش کشیده‌اند. هم‌چنین، شنیدن موسیقی را نیز منع قرار داده است. بارها رسانه‌ها از جمع‌آوری آلات پخش موسیقی، از ماشین‌ها و تالارهای عروسی، نیز گزارش داده‌اند.