داکتر انتونیو گیستوزی در مقالهی «تحقیقی نوع شناسی منازعهی کوچی-دهنشین» نوشته است که کوچیها برای اولین بار در بهار۲۰۰۹ با سلاح و تجهیزات نظامی به مناطق مرکزی حرکت کردند.
گیستوزی گفته است که آنان در مسیر خویش کشتزارهای مردم را پایمال کرده و به زراعت مردم آسیب میرساندند. در برابر چنین ظلم و تعدی یک دهقان هزاره ایستاد میشود و نمیگذارد که کوچیها به سمت بامیان پیشروی کنند.
در تحقیق آمده است که کوچیها بر او شلیک کردند و او را کشتند. پس از آن بهسودین تبدیل به خاستگاه خونین کوچی و هزاره شد. جنگهای خونین بعدی بین طرفین از همین نقطه آغاز شد.
قتل دهقان اما خشم و قهر مردم بهسود را بر انگیخت و آنان در برابر تجاوز کوچیهای تفنگدار دست به مقاومت مردمی زدند.
دولت کرزی خاموشانه از کوچیها حمایت میکرد و هیچ راهحل مردمی و قانونی برای تجاوز کوچیها به هزارهجات جستجو نکرد.
هزارهها در کابل دست به تظاهرات زدند و برخی رهبران سیاسی این مردم نیز دست به تحصن و اعتصاب غذایی زدند، اما منازعه حل نشد.
در حکومت وحدت ملی، سرور دانش معاون دوم اشرف غنی، رییس جمهور فراری کشور از آدرس جامعه هزاره بود و نخستین بشارت و شعار این حکومت برای هزارهها حل منازعهی کوچی و دهنشین بود. اشرف غنی اما با استفاده از سیاست نرم و بیآزار سرور دانش نه تنها منازعهی کوچی و دهنشین را حل نکرد که پایههای قانونی تهاجم کوچیها به هزارهجات را محکم و صد البته که برای از بین بردن مقاومتگران مردم بهسود در برابر تجاوز کوچیها و طالبان برآمد.
نظامیان وابسته به اشرف غنی چندین حملهی خونین بر فرمانده علی پور، رهبر جبههی مقاومت در هزارهجات انجام دادند که تنها در ولسوالی لعل و سرجنگل ولایت غور ۱۱ کشته و ۲۱ زخمی از مردم ملکی برجای گذاشت.
مهدی راسخ، نمایندهی پیشین مردم بهسود در مجلس نمایندگان در گفتگوی اختصاصی به هفته نامهی جادهی ابریشم میگوید که در طول تاریخ کوچیها با زور به هزارهجات حمله میکردند و علفچرهای مردم هزارهرا توسط مواشی و لشکر کشی شان از بین میبردند.
آقای راسخ از ترفند تصرف زمینهای مردم هزاره توسط کوچیها میگوید که آنان با تجارت نامشروع و وارد کردن رخت از پاکستان و فروش اجباری آن بر مردم هزاره تلاش میکردند تا بدهکاریهای دهنشیان اضافه شده و پس از آن به قیمت ناچیز زمینهای شان را تصرف کنند.
این نمایندهی پیشن مردم در گفتگو با جادهی ابریشم مدعی است که در بیست سال گذشته، طالبان در لباس کوچیها به هزارهجات حمله میکردند. به باور او طالبان تحت این نام نمیتوانستند به صورت آشکار به هزارهجات حمله کنند و همچنین از آن طریق دست به تخریب نظام و کشتار نیروهای امنیتی بزنند.
او میگوید:«طالبان در چندین مورد باعث کشتار نیرویهای حکومتی شدند و مردم ملکی را به رگبار بستند. طالبان و کوچیها در سال ۱۳۹۶ حملات وسیعی را به کجاب و دایمیرداد راه انداختند. در گزارش هیئت حکومتی هم وجود دارد که آنان سلاحهای سقیله با خود داشتند. صدها خانه و مسجد را آتش زدند. مال و دارایی مردم را به غارت بردند. دهنشینان را از سر زمینهای شان تخلیه کردند».
راسخ میافزاید که واکنش حکومت در برابر این حملات وحشیانه، کمکهای جنسی به مردم محل و همچنین به کوچیها بود که پس از آن دهنشینان هزاره بیشتر به حکومت بدبین شدند. آنان ناچار شدند تا دست به مقاومتهای مردمی در سطح روستاها بزنند.
آقای راسخ در این گفتگو تصریح کرده است که در طول بیست سال گذشته بیش از ۲۰۰ تن دهنشینان هزاره از کجاب، دایمیرداد و حصه اول بهسود توسط کوچیها و طالبان به قتل رسیدهاند. او میافزاید که در بین آنان زنان وکودکان نیز شامل است.
او با ابراز نگرانی میگوید که امسال کوچیها با حمایت قاطع طالبان در تمام نقاط هزارهجات حضور یافته و این جنگجویان این گروه متنفذین محل را در مخالفت با طالبان زندانی میکنند.
راسخ به تصرف زمینهای هزارهجات توسط امیر عبدالرحمن اشاره کرد و گفت که هدف از تهاجم امسال کوچیها تطبیق این سیاست و تصرف زمینهای مردم هزاره است.
کوچیهای که در این روزها در هزارهجات جابجا شدهاند، دست به کوچ اجباری، جمعآوری اجاره و تصرف زمینهای دهنشینان هزاره زدهاند.
احمد شاه حیدری، عضو مجمع نهادهای فعال هزاره در گفتگو با جادهی ابریشم میگوید که سرازیر شدن دهها هزار مواشی و هزاران خانوادهی مجهولالهویت به نام کوچی با امکانات و تسلیحات قابل ملاحظه که از آن سوی مرزها بدون بازجویی و محدودیت وارد هزارهجات میگردد ممکن ریشه در خیلی از مسائل به جز موضوع علفچر داشته باشد.
حیدری میافزاید که در بیست گذشته در پی تهاجم مسلحانهی کوچیها به هزارهجات قریب به ۳۰۰سه صد نفر کشته و صدها نفر زخمی در پی داشته است.
آقای حیدری در این گفتگو تصریح کرده است که کوچیها در دایمیرداد هیچ زمین زراعتی و قباله شرعی ندارد اما در طول این سالها تمام نوار مرزی این مناطق را مورد حمله و تهاجم قرار دادند/میدهند.
او در این گفتگو میافزاید که کوچیها در بیست سال گذشته ساحات مانند سرچشمه، جلریز دایمیرداد، تیزک، کجاب و سرهلمند را مورد حمله قرار دادهاند. جلریز اما برای مسافرین هزارهجات-کابل به دره مرگ شهرت پیدا کرده بود که در طول سالهای گذشته ۱۰۸ مسافر هزاره توسط طالبان تیرباران و سر بریده شدهاند.(گفتگو با مهدی راسخ، ویژه نامهی جلریز؛ درهای دهشت، سال چهارم، شماره۱۶۰، هفته نامه جادهی ابریشم).
حیدری با ابراز نگرانی از بدتر شدن وضعیت در هزارهجات میگوید که «ما نگران وضعیت هزارهها در افغانستان هستیم. تحمیل نمودن کوچیها، کشتار سیستماتیک، فشار، انفجار، نسلکشی و سایر عوامل مستقیم و غیرمستقیم که بالای هزارهها اعمال میگردد، مغایر با اصول حقوق بشری است.»
نظر بدهید