علی ضحاک
روزا اوتونبایوا، نماینده‌ی ویژه‌ی دبیرکل سازمان ملل برای افغانستان، می‌گوید که به گروه طالبان واضح ساخته که تا همه فرمان‌های محدود‌کننده در راستای آموزش و کار زنان را لغو نکند، از سوی اعضای ملل متحد به رسمیت شناخته نخواهد شد. خانم اوتونبایوا، این موضوع را چهارشنبه‌ی همین هفته -۳۱ جوزا- در نشست شورای امنیت سازمان ملل که در باره‌ی وضعیت افغانستان برگزار شده بود، مطرح کرده است. او، گفت: «ما به آن‌ها واضح ساخته‌ایم تا زمانی که این فرمان‌ها جاری استند این تقریباً دور از احتمال خواهد بود که حکومت آن‌ها از سوی کشورهای عضو جامعه‌ی جهانی، به رسمیت شناخته شود.» نماینده ویژه‌ی دبیرکل ملل متحد برای افغانستان، می‌افزاید که گروه طالبان از سازمان ملل متحد خواهان به‌رسمیت‌شناخته شدن است؛ اما در واقع با انجام‌دادن اقدام‌های خلاف منشور ملل متحد، راه خود از مسیر پذیرفته‌شده‌ی جامعه‌ی بین‌المللی را جدا می‌کند.
نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد، به پیشنهاد امارات متحده‌ی عربی که ریاست دوره‌ای شورای امنیت را نیز به عهده دارد، در مقر سازمان ملل برگزار شده بود و در آن، نصیراحمد فایق، مسئول نمایندگی دایمی افغانستان در سازمان ملل متحد و اعضای شورای امنیت این سازمان نیز، سخن‌رانی کردند.
نصیراحمد فایق، در سخن‌رانی خود در نشست شورای امنیت، گفت که جامعه‌ی جهانی با وجود دادن فرصت دوساله به طالبان، اکنون باید بپذیرد که زمان آن فرا رسیده که با نیروهای سیاسی دمکراتیک وارد تعامل شود. او، گفته است: «زمان و تجربه ثابت کرده است که گفت‌وگو و تعامل، در درجه‌ی اول تنها با طالبان، نتیجه‌ای نداشته است. بنا بر این، اکنون زمان آن فرا رسیده است که جامعه‌ی بین‌المللی، باید یک تعامل ساختاریافته با نیروهای سیاسی دمکراتیک را برای کمک به یافتن راه‌حل مشخص برای بحران آغاز کند.» فایق افزوده که طالبان در ارتباط با جامعه‌ی جهانی، به سیاست باج‌خواهی و اخاذی از سازمان ملل متحد و سازمان‌های غیردولتی روی آورده اند.
واسیلی نبنزیا، نماینده‌ی دایمی روسیه در سازمان ملل متحد، در این نشست گفت که امریکا و کشورهای غربی، افغانستان را فراموش کرده اند. او، با انتقاد از حضور بیست‌ساله‌ی امریکا در افغانستان، گفت که امریکا در طول دو دهه‌ی گذشته به جای این که به بازسازی و تقویت زیرساخت‌های اقتصادی افغانستان توجه کند، برعکس در زمینه‌ی تقویت و فربه‌کردن گروه‌های افراطی و کارتل‌های مافیایی در افغانستان، کار کرده است.
ایشیکان کیمیهیرو، نماینده‌ی جاپان در شورای امنیت ملل متحد، گفت که محدودیت‌های وضع‌شده از سوی طالبان برای زنان، به پیش‌رفت و توسعه‌ی افغانستان آسیب می‌رساند. او از طالبان خواست که بر اساس قطعنامههای ملل متحد، به زنان اجازه دهند تا در همه عرصه‌های اجتماعی فعالیت کنند. محدودیت‌های وضع‌شده بر زنان، هر چند امنیت و رفاه آن‌ها را از بین می‌برد؛ اما این موضوع به بازسازی، شکوفایی کشور و منطقه نیز ضرر می‌رساند. نماینده‌ی جاپان، افزوده که اعضای شورای امنیت در مورد افغانستان، باید به گونه‌ی یک‌پارچه و هم‌آهنگ با یوناما برای حمایت‌های بشردوستانه از مردم افغانستان و پیداکردن یک راه‌حل سیاسی کار کند.
جانگ جون، نماینده‌ی چین در شورای امنیت، در نشست این شورا، تأکید کرده که افغانستان در وضعیت بی‌ثباتی قرار دارد و بیش‌تر از هر زمانی، به توجه ملل متحد نیاز دارد. او، با توجه به نشست‌ها و تلاش‌هایی که قبلاً از سوی کشورهای منطقه و ملل متحد در مورد افغانستان صورت گرفته، خواهان تعامل با حکومت طالبان شد. نماینده‌ی چین گفت که برای ایجاد سهولت در گفت‌وگوها، شورای امنیت باید در مورد تحریم‌ها بر مقام‌های طالبان بازنگری کند.
رونالدو کاستا فیلهو، نماینده‌ی برازیل در شورای امنیت، در نشست این شورا، خواهان برداشته‌شدن همه محدودیت‌هایی شد که از سوی طالبان بر زنان وضع شده است. او، گفت که ممنوعیت زنان از آموزش و کار به ویژه در دفترهای ملل متحد، در تضاد آشکار با منشور ملل متحد قرار دارد و به گونه‌ی جدی به آینده‌ی افغانستان آسیب وارد می‌کند. نماینده‌ی برازیل، با ابراز نگرانی شدید از وضعیت حقوق‌بشری در افغانستان، گفته که این یک هشدار است که نزدیک به ۲۸ میلیون انسان در این کشور به کمک نیاز دارد. رونالدو کاستا فیلهو ایجاد زیربناهای اقتصادی، نهادهای خصوصی و ثبات سیاسی را کلید توسعه و آینده‌ی افغانستان دانست. او، تأکید کرد که از نقش ملل متحد برای حمایت از افغانستان بدون تبعیض و بدون انحصارگرایی، حمایت می‌کند.
رابرت وود، نماینده‌ی امریکا، در نشست شورای امنیت، گفت که صدور قطعنامههای متعدد از سوی شورای امنیت، پیام واضحی برای طالبان است که نسبت به سیاست‌های خود در مورد زنان بازنگری کنند. نماینده‌ی امریکا، با اشاره به منع کار زنان در نهادهای ملی و بین‌المللی و حتا دفترهای ملل متحد، گفت کرد که مردم افغانستان، مستحق سیاست‌های تبعیض‌آمیز طالبان نیست. نماینده امریکا، افزود که دخالت طالبان در روند امدادرسانی به مردم، باعث کاهش کمک‌ها شده و این وضعیت شماری زیادی از شهروندان افغانستان را به مهاجرت به کشورهای هم‌سایه وادار کرده است. او، گفت که امریکا به ارسال کمک‌های بشردوستانه به افغانستان متعهد است و همچنین فعالیت‌های طالبان را با توجه به تعهدهای این گروه تحت نظر دارد.
باربارا وودوارد، نماینده بریتانیا در شورای امنیت ملل متحد نیز، در سخن‌رانی خود، گفته است که طالبان با ادامه‌ی سیاست‌های کنونی از سوی جهان به رسمیت شناخته نمی‌شوند. او، افزوده است که تحریم‌های ملل متحد در برابر طالبان ادامه می‌یابد و ارسال کمک‌های توسعه‌ای نیز، به حالت تعلیق باقی می‌ماند.
طالبان پس بازگشت به قدرت در تابستان ۱۴۰۰، با ایجاد حکومت پشتون‌محور، مردسالار و بنیادگرا، همواره مورد نکوهش سازمان ملل متحد و جامعه‌ی بین‌المللی قرار گرفته است. گروه طالبان در نخستین روزهای حاکمیت خود، دانش‌آموزان دختر بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کرد. این گروه، از زمستان سال گذشته، دانش‌جویان دختر را نیز از تحصیل بازداشته و زنان را از کارکردن در مؤسسه‌های غیردولتی داخلی و خارجی نیز منع کرد. بیش‌تر از دو ماه پیش، به دنبال هشدار طالبان از کار زنان در دفترهای سازمان ملل متحد، این سازمان نیز، برخلاف منشور ملل متحد، کار همه زنان را نخست برای یک ماه به حالت تعلیق و بعد برای همیشه متوقف کرد.
پیش‌تر در گزارش مفصلی از وضعیت افغانستان که توسط تیم ارزیابی و تحلیل کمیته‌ی تعزیرات شورای امنیت، بیرون داده شده، آمده که طالبان برخلاف مفاد توافق‌نامه‌ی دوحه با امریکا، ارتباط خود با شبکه‌ی القاعده و سایر گروه‌های تروریستی را قطع نکرده و برعکس، فعالیت و حضور گروه‌های هراس‌افکن در سایه‌ی حاکمیت طالبان در افغانستان تقویت شده و اکنون، ۲۰ گروه تروریستی در این کشور حضور فعال دارد. در این گزارش، هم‌چنان آمده که حکومت طالبان، شکل پشتون‌محور و انحصاری دهه‌ی ۱۹۹۰، خود را حفظ کرده و سیاست‌هایش بر محور تصمیم‌های قبیله‌ای و پشتونی ادامه یافته است. بر اساس این گزارش، در میان اعضای کابینه‌ی طالبان، فقط پنج وزیر غیرپشتون از قوم تاجیک و اوزبیک و از میان ۳۴ والی، تنها هشت والی غیرپشتون از قوم تاجیک و اوزبیک حضور دارد.
وزارت امور خارجه‌ی طالبان در واکنش به نشست شورای امنیت ملل متحد، گفته که سازمان ملل و اعضای آن، نباید در امور داخلی افغانستان مداخله کند. این وزارت، روز گذشته -پنج‌شنبه، ۱ سرطان- با نشر خبرنامه‌ای، گفته که این گروه به تعهدهای خود در برابر جامعه‌ی بین‌المللی بر اساس «شریعت اسلامی» متعهد و پای‌بند است. در خبرنامه آمده که این گروه، اظهارات نمایندگان کشورها در نشست شورای امنیت را به مثابه‌ی مداخله در امور افغانستان عنوان کرده و از جامعه‌ی جهانی و کشورهای عضو ملل متحد، می‌خواهد تا از مداخله در امور داخلی و نحوه‌ی حکومت‌داری آن‌ها دست بردارند.
نظر بدهید