فرهاد کوهستانی
با شناسه‌ای که از طالبان با استناد به دور نخست حاکمیت این گروه در افغانستان و جنگ ۲۰ساله‌اش با شهروندان در دوره‌ی رژیم جمهوری، به دست آمده، امکان هرگونه برخوردی ارزش‌گریز و ناانسانی از سوی این گروه متصور است که مهم‌ترین آن، پامال‌کردن هویت انسانی زنان و در بدترین سناریو، تجاوز جنسی و کشتن آن‌ها است. در یک سال‌ونیم گذشته، گزارش‌های زیادی از تجاوز جنسی نیروهای طالبان به زنان در رسانه‌ها همگانی شده که شماری از آن‌ها را این جا گرد آورده‌ام.
۱: اندیپندنت فارسی، در ۲۳ جدی ۱۴۰۰، از تجاوز گروهی طالبان به زندانیان زن و دیگر خشونت‌هایی که بر آن‌ها در زندان رفته است، گزارش داده است. در این گزارش، به وضعیت زندانیان معترض به شمول زنان و مردان در بازداشت‌گاه امنیت ملی و زندان بلخ پرداخته شده است؛ زنان و مردانی که از جریان راه‌پیمایی‌های اعتراضی زنان در ۱۶ و ۱۷ سنبله‌ی ۱۴۰۰ در شهر مزارشریف، مرکز بلخ بازداشت شده بودند. آن‌ها، شامل ۴۰ دختر و ۳۰ پسر بودند.
یکی از فعالان حقوق زن در بلخ، به اندیپندنت فارسی، گفته که او پس از رهایی دختران از زندان طالبان، دست‌کم با چهار تن آن‌ها دیدار کرده است. او، در این گزارش، گفته که دختران بازداشت‌شده هم در زندان و هم پس از آزادی، وضعیت وحشت‌ناکی را تجربه کرده اند. او، گفته است که دختران در زندان، شکنجه شده و بارها بر آن‌ها به گونه‌ی گروهی تجاوز جنسی شده است. منبع، گفته است: «دختران به من گفتند که در بازداشت‌گاه امنیت ملی، یک زن آن‌ها را کاملاً برهنه می‌کرد و با باطوم برقی و شلاق آن‌ها را شکنجه می‌داد. این زن به زور به این دختران قرص روان‌گردان می‌خوراند و سپس افراد طالبان به طور گروهی به آنان تجاوز می‌کردند.»
در این گزارش به نقل از منبع دیگری، آمده است که دختران بازداشت‌شده، یک هفته در ساختمان حوزه‌ی چهارم امنیتی طالبان در شهر مزارشریف، دو هفته در بازداشت‌گاه ریاست امنیت ملی این گروه در شهر مزارشریف زیر بازجویی و شکنجه قرار گرفته اند و سپس، به زندان زنان مزارشریف منتقل شده اند.
در این گزارش هم‌چنان آمده که جسد هشت تن از بازداشت‌شدگان به شمول زنان و پسران، چند روز پس از بازداشت در حومه‌های شهر مزارشریف پیدا شده و پنج دختر معترض، پس از آزادشدن از زندان، توسط خانواده‌های شان کشته شده اند.
۲: در ۱۰ قوس ۱۴۰۱، روزنامه‌ی اطلاعات روز، از تجاوز جنسی نیروهای طالبان بر زنی در منطقه‌ی خاواک پنجشیر گزارش داده است. اطلاعات روز، با استناد به نوار صوتی‌ای که از گفت‌وگوی دو مقام طالبان در پنجشیر به آن دست یافته، نوشته است: «مولوی امین‌الحق، عضو کمیسیون رسیدگی به شکایات علیه نظامیان طالبان و رییس دادگاه شهری این گروه در پنجشیر، در این نوار صوتی که مخاطبش شخصی با تخلص ضیایی است، می‌گوید که قضیه‌ی تجاوز اعضای طالبان بر یک زن در خاواک حقیقت دارد.» امین‌الحق گفته که «شش عضو طالبان به اتهام تجاوز بر این زن بازداشت شده ؛ اما یکی از آنان، به ارتکاب این جرم اعتراف کرده و پنج نفر دیگر، شریک جرم استند.»
۳: خبرگزاری صدای افغانستان، در ۱۷ سنبله‌ی ۱۴۰۱، گزارش داده که نیروهای طالبان بر زنان زندانی در غور تجاوز جنسی کرده و زمانی که این زنان، به مسئولان زندان طالبان شکایت کرده اند، به شکایت آن‌ها نیز توجهی نشده است. خبرگزاری صدای افغانستان به نقل از یکی از زندانیان زن آزادشده از زندان غور، نوشته که «تمنا-نام مستعار، می‌گوید که نیروهای طالبان، از طرف شب وارد اتاق‌های خواب زنان می‌شوند و به زور به آن‌ها تجاوز می‌کنند.» تمنا گفته که شماری از فرماندهان طالبان نیز، زنان زندانی را با خود به بیرون از زندان می‌برند و به آنان تجاوز جنسی می‌کنند. این زندانی پیشین در زندان غور، می‌گوید که فرمانده طالبان به دختر ۲۰ساله‌ای در زندان این ولایت، تجاوز جنسی کرد و یک شب پس از این رویداد، این دختر خود را حلق‌آویز کرد و به زندگی‌اش، پایان داده است. «مسئولان طالبان، این جنایت را پنهان کردند و عامل این تجاوز نیز مجازات نشد.» تمنا گفته که «فرماندهان طالبان، از طرف روز به اتاق‌های زنان می‌روند و زنان مقبول را زیر نظر می‌گیرند تا در نیمه‌های شب به بستر خواب آنان بروند و یا زنان زندانی را نزد خود بخواهند.»
۴: تلویزیون آمو، گزارش داده است که نیروهای طالبان، بر دو دختر جوان باشنده‌ی غرب شهر کابل، تجاوز جنسی کرده اند. آمو به نقل از این دختران، نوشته که نیروهای طالبان، نخست آن‌ها را از درون شهر ربوده و سپس بر آن‌ها تجاوز کرده اند. این دو دختر که هر دو باشنده‌ی منطقه‌ی دشت‌برچی در غرب کابل و از قوم هزاره اند، به دلیل ترس از جان خانواده‌های شان، از فاش‌شدن هویت واقعی شان در گزارش، خودداری کرده اند.
آمو به نقل از یکی از این قربانیان که ۱۸ سال دارد و پیش از بازگشت طالبان به قدرت، دانش‌آموز صنف یازدهم بوده، نوشته که در ۱۹ عقرب سال روان، چهار نیروی طالب او را از منطقه‌ی گولایی دشت‌برچی، هنگامی که به بازار می‌رفته، ربوده و در یک موتر کرولای سرخ‌رنگ سوار کرده، چشم‌هایش را بسته و به جای نامعلومی انتقال داده اند. این دختر، به آمو گفته است: «هنگامی که پیاده به سوی خانه می‌رفتم، چهار یا پنح تن از افراد طالبان مرا داخل موتر کردند. چشم و دهنم را بستند و به جای نامعلومی انتقال دادند. آن‌ها چهار نفر بودند که گروهِی بالایم تجاوز کردند و پس از یک‌روز، دوباره مرا آزاد کردند. آن‌ها تهدید کردند که به کسی در این باره چیزی نگویم.» یکی از دوستان این دختر که پزشک است، به آمو گفته که این دختر را از چند سال به این سو می‌شناسد و پیش از این رویداد، او جوانی شاد و پرانرژی بوده؛ اما پس از تجاوز، به دختری بیمار، افسرده و هراسان بدل شده است. بر اساس گفته‌ی این پزشک، او تا زمان نشر این گزارش، از همه چیز می‌ترسیده، در وضعیت روانی بسیار بدی قرار داشته و بارها به فکر خودکشی افتاده است. این دختر به آمو گفته است: «دو بار خواستم خودکشی کنم، هرثانیه زجر می‌کشم. برای همه قابل درک نیست، به‌جز خودم و صدها دختری که هر روز قربانی این جنایت می‌شوند.»
در گزارش، آمده که دختر جوان دیگری، در گفت‌وگویی در ۲۷ عقرب ۱۴۰۱ خورشیدی به آمو گفته بود که هفت ماه پیش، نیروهای طالبان در منطقه‌ی دشت‌برچی شهر کابل، به زور او را سوار رنجر کرده و با خود برده اند. این دختر، به آمو گفته است: «هفت ماه پیش از کورس می‌آمدم، از موتر پایین شدم، یکی از افراد طالبان آمد و گفت لباست کوتاه است؛ درحالی که حجاب داشتم. او گفت در موتر بالا شو! من از ترس چیزی نگفتم و بالا شدم. او یک چیزی در دهنم گذاشت، وقتی به هوش آمدم، همه چیز نابود شده بود. او پس از تجاوز، اسلحه را روی سرم گذاشت، گفت تمام فامیلت را می‌کشم، برو.»
در همین حال، یک باشنده‌ی دیگر دشت‌برچی شهر کابل، به آمو گفته که یک سال پیش، یکی از افراد طالبان، دوست او را در مسیر برگشت از آموزش‌گاه در منطقه‌ی تانک تیل دشت‌برچی ربوده و به اجبار با او نکاح کرده بود. به گفته‌ی این منبع، این دختر از زندگی با این طالب به گونه‌ی جدی ناراض بود و سرانجام، دو ماه پیش، خودکشی کرده است.
در گزارش آمده که در هشت عقرب سال جاری، یک عضو طالبان به نام فضل‌الرحمان، دست‌یار شهردار طالبان در چاریکار، به یک دختر جوان، تجاوز جنسی کرده است. مقام‌های طالبان در پروان، روابط شخص متهم با شهردار چاریکار را به آمو رد کرده بودند.
۵: در مورد دیگر، الهه دلاورزی، دختر دیگری، مدعی است که قربانی «ازدواج اجباری و تجاوز» از سوی یکی از طالبان شده است. او، در ۳۰ اگست سال روان، در نوارِ دیداری‌ای مدعی شده که سعید خوستی، سخن‌گوی پیشین وزارت امور داخله‌ی طالبان در دلو ۱۴۰۰ او را با زور به نکاح خود در آورده است. او گفته بود که آقای خوستی، چندین بار او را مورد «شکنجه» قرار داده و بر او «تجاوز» کرده است.
پس از رسانه‌ای‌شدن رویداد تجاوز به الهه دلاورزی، او برای این که از تهدید طالبان فرار کند، به پاکستان می‌رود تا از آن جا به کشور دیگری انتقال یابد؛ اما نیروهای شبکه‌ی حقانی، او را از پاکستان بازداشت و دوباره به کابل انتقال می‌دهند که به گفته‌ی خانواده‌اش، تا اکنون در بازداشت استخبارات طالبان قرار دارد و مورد شکنجه و بدرفتاری قرار می‌گیرد.
۶: در ویدیویی که در ۲۴ جدی سال روان، در شبکه‌های مجازی دست‌به‌دست می‌شد، زنی مدعی می‌شود که نیروهای طالبان به گونه‌ی گروهی بر او تجاوز کرده اند. این زن جوان، می‌گوید که پس از این رویداد به خودکشی اقدام کرده؛ اما با دیدن کودک یک‌ساله‌اش، منصرف شده است. گفته می‌شود که این رویداد در مکروریان‌های شهر کابل رخ داده است.
طالبان پس از بازگشت به قدرت، به گونه‌ای ساختارمند و خلاف همه موازین حقوق‌بشری و اخلاقی، به سرکوب زنان پرداخته اند که تجاوز بر آن‌ها نیز، بخشی از روی‌کرد این گروه در برابر زنان است. در سوی دیگر اما، در یک سال‌ونیم گذشته، به دلیل هموارشدن بستر خشونت بر زنان از جایگاه قدرت عمومی، جامعه نیز آبستن خشونت‌های فیزیکی و روانی زیادی در برابر آن‌ها بوده است. در این مدت، زنان زیادی از سوی اعضای خانواده‌ها و غیرخانواده‌های شان، شکنجه شده، آزارواذیت جنسی را متحمل شده، به فروش رسیده اند، یا هم کشته شده اند؛ در حالی که شمار زیادی از زنان و دختران نیز، به دلیل فرار از خشونت‌های خانوادگی و محدودیت‌های فزاینده‌ی طالبان، ناچار شده اند از زندگی به مرگ پناه ببرند و با روش‌های متفاوت، خودکشی کنند که بر اساس آمار وزارت امور داخله‌ی طالبان، این رقم در نزدیک به یک سال گذشته، به ۳۶۹ مورد می‌رسد.
نظر بدهید