اسلایدر اقلیت‌های قومی حقوق بشر

یادی از رویای سپید یک سفیر

 

جاده‌ابریشم: در ششم سنبله ۱۳۹۸سازمان عفو بین‌الملل گزارشی را منتشر کرد که در آن گفته بود:«فعالین حقوق بشر در افغانستان تحت تهدیدات جدی امنیتی قرار دارند».

طالبان در چهاردهم سنبله همان سال، صمد امیری سر پرست کمیسیون حقوق بشر ولایت غور را تیرباران کرد. امیری وقتی از کابل به سمت بامیان می‌رفت، طالبان او را در جلریز از موتر پیاده کرده و با خود به جای نامعلومی برده بودند. دو روز بعد او را کشتند و جنازه‌اش را کنار جاده کابل-هزاره‌جات گذاشتند.

صمد امیری در دانشگاه کابل حقوق و علوم سیاسی خوانده بود و مدت هفت سال به‌عنوان کارمند کمیسیون حقوق بشر در ولایت غور کار کرده بود. امیری مدت یک سال می‌شد که مسوولیت سرپرستی دفتر ساحوی کمیسیون حقوق بشر در این ولایت را به عهده داشت.

این حادثه زمانی اتفاق افتاد که گفت‌وگوهای صلح در قطر به مرحله نهایی رسیده بود، اما در افغانستان حمایت طالبان هر روز بیشتر می‌شد.

در همان روزها دره‌میدان منطقه جلریز و سرچشمه مورد تاخت‌وتاز طالبان قرار گرفت و مردم آنجا از خانه‌های خود آواره شدند. در نشست‌های محلی آنجا توافق شده بود که طالبان دیگر مسافران دره‌میدان را مورد اذیت‌وآزار قرار نمی‌دهند. توافقی که چند روز به پای آن نماندند و نیروهای طالبان امیری را وحشیانه سربریدند.

این رویداد زمانی اتفاق افتاد که زلمی خلیل‌زاد برای امضای توافقنامه صلح با طالبان اصرار می‌کرد و یکی از ماده‌های توافقنامه خروج نیروهای خارجی از افغانستان بود و دیگری آتش‌بس میان دو طرف جنگ.

صمد امیری چند روز بعد از توافقات محلی دره‌میدان ولسوالی جلریز که فی مابین نیروهای مردمی و طالبان انجام شده بود، این سفر را در پیش گرفت. امیری از اعضای فعال جامعه مدنی و حقوق بشر در افغانستان بود. او عضو فعال نهاد رویا بود که به دختران بازمانده از آموزش کمک می‌کرد.

در این زمینه شک و تردیدهایی وجود داشت که طالبان بعد از امضای این توافقنامه، از جمله آتش‌بس را واقعا رعایت کند. حادثاتی شبیه این نشان می‌دهد که طالبان معتقد به وحشی‌گری و ویرانگری اند و در طرز فکر آنان هیچ تغییری نیامده است. رویدادهای این چنینی حداقل خوشبینی‌ها را در مورد طالبان ازبین ‌برده بود. اکنون که طالبان قدرت را در دست گرفته کشتار این چنینی را از سرگرفته و همه‌‌روزه هم‌فکران و هم‌نسلان صمد را بازداشت، شکنجه و تیرباران می‌کنند.

سازمان عفو بین‌الملل در واکنش به کشته شدن امیری با نشر اعلامیه‌ای طالبان را محکوم به ارتکاب جنایت جنگی کرده بود. در این اعلامیه از فعالیت‌های بشردوستانه صمد امیری به نیکی یاد شده و نوشته بود: او حامی بی‌کسان بود.

صمد امیری همان‌طور که عضو موسسه رویا بود و رویاهای ز یادی برای دختران بی‌بضاعت وطن داشت، سفیر راه‌دشوار حقوق بشر نیز بود، اما متاسفانه این رویاهای بلند و انسانی او پیش از آنکه تعبیر و تفسیر شود، سپید ماند و شد رویای سپید یک سفیر!