یلدا رویان، فعال حقوق بشر، روز پنجشنبه ۲۳ جون ۲۰۲۲، در نشست شورای امنیت ملل متحد، از سیاستهای طالبان در مورد اعمال محدودیت برزنان، نقض حقوق بشر و جنایت علیه اقلیتها در افغانستان خبرداد. وی گفت: طالبان بیش از ۳۰ فرمان و سیاست را اعلام کردهاند که به طور سیستماتیک مشارکت زنان را از تمام جنبههای جامعه حذف کرده و خشونت را بر آنها تحمیل میکند.
رویان گفت:«در ماه اپریل، طالبان یک قابله را در مزار شریف شکنجه کرده و کشتند، پاهایش را قطع کردند، او را با چاقو زدند و ۱۲ گلوله به وی فیر کردند، صرفا به این دلیل که او یک زن و یک هزاره بود».
او از تهاجم کوچیها به دهنشینان هزاره نیز اشاره کرد و گفت که:«کوچیها از ماه مارچ به هزارهها در ولسوالیهای بهسود، مالستان، جاغوری و شیخ علی حمله کردند و ۳۱ نفر را کشته و زخمی کردند، خانهها را سوزاندند و ۲۱ نفر را گروگان گرفتند».
در حالی که هزارهها تنها در ماه اپریل در هشت انفجار هدف قرار گرفتند، در محکومیت یوناما حتی به قومیت قربانیان اشاره نشد. او با انتقاد از سیاستهای یوناما گفت، که این دفتر تا کنون به طور علنی در مورد جنایتهای طالبان در افغانستان، واکنش نشان نداده، و از ماه جنوری ۲۰۲۱، تا کنون نیز گزارشهای مربوط به حفاظت از غیر نظامیان را منتشر نکرده است.
این فعال حقوق بشر از یوناما میخواهد تا فورا گزارشهای عمومی عادی خود را با استفاده از دادههای دقیق و غیرجانبدارانه از سر بگیرد. او با کنایه گفت که یوناما به علاوه برگزاری نشستهای نمایشی با رهبران طالبان؛ با انجمنهای زنان و نهادهای دیگر غیر نظامی نیز ملاقات کرده و بدون تبعیض در ارسال کمکهای بشردوستانه به نیازمندان همکاری کند. او گفت طالبان توزیع کمکهای بینالمللی را دستکاری کرده و آن را در میان هواداران خود توزیع میکنند، درحالی که زنان بیسرپرست و گروههای قومی به حاشیه رانده شده از این کمکها محروم میشوند.
خانم رویان هشدار داد:«اگر یوناما نتواند پاسخگویی در مورد انحراف در توزیع کمکها را تضمین کند، طالبان با استفاده از کمکهای شما به فعالیتهای تروریستی خود ادامه خواهند داد».
او از شورای امنیت خواست به طالبان دو ماه برای تغییر سیاستهای ضد حقوق بشریشان فرصت داده شود، اگر در مدت تعیین شده پیشرفتی در رویکرد طالبان مشاهده نگردید، شورای امنیت باید به تمام معافیتها برای رهبران تحت تحریم طالبان پایان دهد.
او همچنین اضافه کرد که ملل متحد به محض تعیین نماینده ویژه جدید، وی باید زمینه گفتگوهای فراگیر و همهجانبه را در اولویت کار خویش قرار دهد. وی از شورای امنیت خواست، که به طور جدی تلاش کنند که طالبان را به پاسخگویی در مورد جنایتهای انجام شده وادار کنند، مأموریت گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور افغانستان را به طور کامل تأمین کند و از ایجاد یک هیئت حقیقت یاب که مرتبا در مورد نقض حقوق بشر گزارش میدهد، حمایت کند.
انتقادهای خانم رویان از یوناما درحالی به شورای امنیت ارائه میگردد، که مأموریت خانم دیبرا لاینز نماینده ویژه دبیر کل ملل متحد در افغانستان به تازگی پایان یافت. در زمان مأموریت دو ساله دیبرا لاینز، افغانستان شاهد یک عقب گرد وحشتناکی در زمینه دموکراسی و حقوق بشر بود. عقب گردی که با انعقاد موافقتنامه دوحه در ۲۹ فبروری ۲۰۲۰، شروع شده و با تسلط طالبان در افغانستان به تاریخ ۱۵ آگست ۲۰۲۱، دوباره به شکل ۲۰ سال قبل خود یعنی زمان تسلط دور اول طالبان در سال ۲۰۰۱، کامل می گردد.
سازمان ملل متحد، پس از حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱، یک سلسله از تلاشهایی را برای تأسیس دولتی مبتنی بر ارزشهای حقوق بشر و دموکراسی در افغانستان انجام داد. ملل متحد، نقش اصلی در ایجاد نهادهای دموکراتیک، قانون اساسی و نهادهای مدافع حقوق بشر از جمله: کمیسیونهای نظارت از قانون اساسی، کمیسیونهای انتخاباتی، کمیسیون حقوق بشر، وزارت امور زنان، شورای ملی و شوراهای محلی در افغانستان داشت. اما به تدریج، نقش خود را به نهادهای مذکور و دولت افغانستان واگذار کرده، و حمایت خود از نهادهای مذکور، حتی بدون رسیدن به استقلال و خودکفایی آنها، کاهش داد. در این مدت یوناما مأموریت خود را از نقش حمایت کننده به تنها گزارش کننده حقوق بشر در کشور تقلیل داده و صرف با گزارش از وضعیت حقوق بشر و توصیه برای بهبودی شرایط به دولت پیشین بسنده میکرد.
کاهش توجه ملل متحد به افغانستان، در نهایت به تسلط طالبان و از بین رفتن تمام نهادهایی ایجاد شده توسط ملل متحد در افغانستان گردید. اکنون همزمان با تسلط طالبان که خشونتها، سرکوب زنان و اقلیتهای قومی در کشور افزایش یافته؛ مأموریت یوناما از سوی ملل متحد، نیز تمدید گردید، اما مانند گذشته دیگر جنایتها و خشونتهای صورت گرفته در کشور، از سوی یوناما گزارش نمیشود. رویکرد نرم یوناما در قبال سیاستهای سخت طالبان در قبال حقوق بشر، این تصور را در میان مردم کشور تقویت میکند که گویا ملل متحد، از نقش غیرجانبدارانه خود نیز عبور کرده و اکنون به سمت شناسایی و رسمیت بخشی سیاستهای طالبان در کشور، گام بر میدارد.
نظر بدهید