اسلایدر اقلیت‌های قومی حقوق بشر

وضعیت در بامیان چگونه بدتر شد؟

علی ضحاک
بخشی از داشته‌های ادارات دولتی بامیان در اوایل ورود گروه طالبان به این ولایت تاراج شد. افراد مسلح که گفته می‌شد نیروهای گروه طالبان است بر علاوه وسایط نقلیه دولتی، حتا موترهای شخصی مردم را نیز با خود شان بردند. اکثریت وسایل دفتری ادارات دولتی بامیان نیز تاراج شدند. در اوایل تسلط طالبان مولوی انس والی بامیان و مولوی مهدی نیز رییس استخبارات بامیان گماشته شدند. مولوی مهدی هزاره است و در روزهای نخست تلاش کرد تا جلوی چور و چپاول دارایی‌های شخصی مردم را توسط دزدان مسلح که عموماً از تاله و برفک ولایت بغلان و سیغان و کهمرد ولایت بامیان آمده بودند را بگیرند. او مورد حمایت مردم بامیان قرار گرفته و درنهایت از سمت‌اش برکنار شد. به جای مولوی انس نیز ملا عبدالله سرحدی به حیث والی بامیان از سوی گروه طالبان گماشته شد.
در اول فبروی ۲۰۲۲ شخصی به نام قاری سید بلال به عنوان رییس استخبارات بامیان گماشته شد. او پیشینه‌ی فرماندهی یکی از کندک‌های استشهادی/ انتحاری طالبان را در کارنامه‌اش دارد. اکنون نیز او در این سمت باقی است.
با آمدن قاری سید بلال وضعیت در بامیان متحول شد. با گذشت چند روز ۱۵۰۰ نیروی مسلح طالبان وارد بامیان شدند و در دفتر ولایتی کمیسیون مستقل حقوق بشر بامیان جابه‌جا گردیدند. پس از آن روند بازداشت نظامیان پیشین و حتا افراد ملکی نیز آغاز شد. در ۵ اپریل ۱۱ نفر از زنان بامیانی که باعث برهم زدن نشست گروه طالبان در بامیان شده بودند از سوی استخبارات طالبان بازداشت شدند. روزجمعه اول اپریل، گروه طالبان تعدادی از دختران و زنان بامیانی را به بهانه ورکشاپ و حمایت از بازشدن دوازه‌های مکاتب دخترانه به روی دانش آموزان در جمنیازیوم ورزشی بامیان دعوت کرده بود و این نشست زمانی بهم خورد که اشتراک کنندگان در داخل سالن با بنرهای حمایت از گروه طالبان مواجه شدند.
پس از آن دو نفر از کارمندان امنیت ملی پیشین از از سوی استخبارات گروه طالبان در بامیان بازداشت شدند و همزمان مسوول دفتر حزب ملت به رهبری دکتر جعفر مهدوی در بامیان نیز بازداشت شد. روند بازداشت‌ها به این جا خاتمه نیافت و به تعقیب آن یک نظامی پیشین با پسر کاکایش از ولسوالی یکه ولنگ ولایت بامیان بازداشت شدند و در ادامه ستار احمدی سکرتر مولوی مهدی نیز از سوی استخبارات طالبان بازداشت شدند.
ستار احمدی پسر مختار احمدی ولسوال گروه طالبان در یکه ولنگ ولایت بامیان است. با گذشت چند روز مختار احمدی نیز ناپدید شد و هنوز هم معلوم نیست که او در کجا به سر می‌برد و از سوی چه کسی و گروهی بازداشت شده است.
گروه طالبان نیز تا هنوز در این مورد چیزی نگفته است. در تازه‌ترین مورد اصغر یوسفی مدیر هوتل غلغله که مربوط به حاجی نبی خلیلی برادر استاد کریم خلیلی رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان و معاون پیشین ریاست جمهوری است نیز از سوی استخبارات گروه طالبان در بامیان بازداشت شد و او پس از چهار روز اکنون در قید ضمانت آزاد است.
این در حالی است که گروه طالبان در بامیان بخشی از این خبرهای را رد می‌کند. استخبارات طالبان در بامیان همین اکنون نیز در پی بازداشت نظامیان پیشین است. ده‌ها نظامی پیشین با شروع روند بازداشت‌ها از سوی استخبارات طالبان فرار کردند و به کشورهای همسایه پناهنده شدند.
با نگاهی به تعداد و هویت افراد بازداشت شده در می‌یابیم این کار دقیقاً با انگیزه قومی صورت می‌گیرد و این روند نیز با گماشته شدن قاری سید بلال در بامیان آغاز شده است. اکنون دیگر بامیان امن نیست و هرآن ممکن است برعلاوه نظامیان پیشین و کارمندان دولت قبلی، حتا افراد ملکی نیز از سوی استخبارات گروه طالبان بازداشت شود.
ولایت بامیان یکی از ولایت‌های است که در طول سال‌های گذشته کم‌ترین رویداد امنیتی را شاهد بوده است. در گذشته این ولایت محلی امن برای سیاحان داخلی و خارجی بود. باشندگان این ولایت را اکثراً هزاره‌ها تشکیل می‌دهد. فقر و بیکاری و ادامه روند بازداشت‌نظامیان پیشین و حتا فراد ملکی از سوی استخبارات گروه طالبان، باعث نگرانی مردم بامیان شده است. فضای کاملاً نظامی شهر بامیان این روزها فضایی آرام و مدنی بامیان را دگرگون کرده است. ادامه این روند و خودسری‌های استخبارات طالبان در بامیان فضای زندگی برای باشندگان این ولایت را تنگ‌تر خواهد کرد.