محمد مهدی راسخ
در بیشتر از سهونیم سال حاکمیت سیاه طالبان، زنان و دختران معترض مدام در برابر سیاستهای وحشیانهی این گروه ایستادگی کرده و بارها از نهادهای بینالمللی خواستار محاکمه آنان شدهاند.
شماری از زنان معترض در «شبکهی زنان جمهوریخواه»، درخواست بازداشت هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان و عبدالحکیم حقانی، قاضیالقضات این گروه از سوی دادگاه کیفری بینالمللی را نتیجهی مبارزات زنان افغانستان عنوان کردهاند.
زنان معترض در اعلامیهای از این درخواست استقبال کرده و گفتهاند که دادگاه کیفری بینالمللی از جنایات طالبان آگاه شده و تایید کرده است که این گروه مرتکب «آپارتاید جنسیتی» و «جنایت علیه بشریت» شدهاند.
در این اعلامیه آمده است: «ما باورمند هستیم که عدالت تحقق خواهد یافت و مردم افغانستان از ناامیدی بیرون خواهند شد.» این زنان همچنین گفتهاند که از این درخواست پشتیبانی کرده و خواستار صدور حکم بازداشت هستند.
مسعوده کوهستانی، مدافع حقوق بشر و عضو شبکهی زنان جمهوریخواه میگوید: «زنان در کنار این که به گونهی علنی در میدان مبارزه حضور یافتند، اما از طریق نوشتن شعر، متن و نقاشی نیز علیه طالبان مبارزه کردهاند.»
رقیه ساعی از زنان معترضی است که در سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ دو بار از سوی طالبان بازداشت شده و مدتی در زندان این گروه سپری کرده است. او که اکنون «جنبش تحول تاریخ زنان افغانستان» را در تبعید رهبری میکند، میگوید: «درخواست بازداشت دادگاه کیفری بینالمللی، تاثیر قابل توجهی روی زندگی زنان ندارد. این درخواست زمانی میتواند تاثیر کند که حکم بازداشت رهبران رژیم طالبان صادر شود و دیگر این گروه نتوانند، در سیاست افغانستان دسترسی داشته باشند.»
صفیه عارفی، بنیانگذار و مسوول جنبش پنجرههای امید نیز باورمند است که طالبان جنایت علیه بشریت و جنایت نسلکشی و جنایت جنگی را علیه مردم افغانستان مرتکب شدهاند. او میگوید: «اعتراضهای زنان چهرهی واقعی طالبان را به جهان برملا کردند. این زنان معترض بودند که همیشه محاکمه و مجازات این گروه را از محاکم بینالمللی درخواست کردند.»
حلیمه پژواک، رییس و بنیانگذار شبکه زنان جمهوریخواه افغانستان نیز میگوید: «مبارزات عدالتخواهانهی زنان و دختران معترضی که شب و روز برای معرفی چهرهی اصلی طالبان تلاش کردهاند، اکنون به نتیجهی اندکی دست یافتهاند.»
راحل تلاش، عضو رهبری جنبش زنان عدالتخواه افغانستان نیز میگوید: «اولین باری که صدای زنان از خیابانهای کابل بلند شد، جهان شنید و باور کرد که واقعاً در افغانستان رژیمی حاکم شده است که حقوق بشر را نقض میکند. اقدام اخیر دادگاه کیفری نیز، میتواند تاثیر اعتراضهای زنان و دختران باشد.»
تاثیر بر زندگی زنان
مسعوده کوهستانی در مورد تاثیر درخواست بازداشت رهبر طالبان روی زندگی زنان، میگوید که «نتیجهی آن را نمیشود به این زودی پیشبینی کرد ولی خبر خوشی بود و مردم امیدوار شدند.»
اما او با یادآوری تجربههای پیشین میگوید: «دیدیم که بسیار چیزها تنها روی ورق مانده و در عمل چیزی دیده نشده است. در گذشته، تروریستها در مهمانخانههای دولتی نگهداری میشدند و با هدیههای قیمتی به لانههای تروریستیشان برمیگشتند. به همین خاطر ما هر بار شاهد ادامهی وحشت و دهشت بودیم.» کوهستانی میافزاید: «تا زمانی که این درخواست جامهی عمل نپوشد، نمیشود به آن دل خوش کرد».
صفیه عارفی، بنیانگذار جنبش پنجرهی امید نیز میگوید: «این درخواست امیدواری زنان را برای تغییر مثبت در زندگیشان بیشتر میکند. زنان خواهان تطبیق عدالت است. این عدالت را تنها دادگاه کیفری بینالمللی تطبیق کرده میتواند.»
رقیه ساعی همچنان به این باور است که تا کنون این فرمان صادر نشده و تا زمانی که ما شاهد صدور حکم بازداشت سران طالبان نباشیم، نمیشود به آن امیدوار بود.
در نتیجه، فعالان حقوق بشر و زنان معترض به این باورند تا زمانی که این حکم عملاً صادر نشده است، نمیتوان به آیندهی آن خوشبین بود. به گفتهی این زنان، مراحل قانونی و حقوقی درازی نیاز است تا نتیجهی آن مشخص شود.
زنان معترض منتظرند که حکم بازداشت سران طالبان به گونهی رسمی صادر شود و همینگونه افراد بلندرتبه و دارای صلاحیت دیگر این گروه نیز، شامل فرمان شوند. حسینا سروری، عضو جنبش اتحاد و همبستگی زنان افغانستان میگوید: «باید همه حکومتداران طالب بازداشت شوند.»
نظر بدهید