«جنبش صدای زنان افغانستان»، نخستین جنبش اعتراضی زنان افغانستانی در ایران است. هدیه صاحب‌زاده، مسئول و بنیان‌گذار این جنبش، در مارچ ۲۰۲۲ به خاطر تهدیدهایی که از سوی طالبان متوجه او بود، به ایران رفت و پس از سه ماه، در جون ۲۰۲۲ شماری از زنان مهاجر در این کشور را کنار هم گرد آورد که هدف مشترک شان ایستادگی علیه طالبان بود. در میان این افراد، فعالان حقوق بشر و حقوق زنان، خبرنگاران، آموزگاران و نظامیان حکومت پیشین حضور داشتند و با شعارهای «تحصیل، کار، آزادی» و «آزادی، عدالت، برابری»، به دادخواهی آغاز کردند.
جنبش صدای زنان افغانستان، با برگزاری برنامه‌های اعتراضی پنهانی در مکان‌های سربسته، تلاش کرد گلویی برای صدای زنان افغانستانی که از محرومیت زیر حاکمیت طالبان رنج می‌برند، باشد و این صدا را بلندتر فریاد بزند.
کارکردها و برنامه‌ها
جنبش صدای زنان افغانستان در ایران پس از شکل‌گیری، دو اعتراض خیابانی برگزار کرد؛ اما به دلیل محدودیت‌های حکومت ایران، اعتراض این گروه، به مکان‌های سربسته کشیده شد. نخستین اعتراض خیابانی این جنبش، در برابر سفارت آلمان در تهران در واکنش به پذیرش نماینده‌ی طالبان در آلمان، برگزار شد. در این برنامه‌ی اعتراضی، از اعضای جنبش صدای زنان افغانستان بدون اجازه عکس گرفته شد و دو پلیس و یک نیروی استخبارات ایران، آن‌ها را تهدید به بازداشت و پیگرد قانونی فعالیت شان کرد.
دومین اعتراض خیابانی صدای زنان افغانستان، در برابر نمایندگی سازمان ملل متحد در ایران بود. در این اعتراض، اعضای جنبش، با سران دفتر نمایندگی سازمان ملل در ایران، دیدار کرده و از آن‌ها خواستند که با مقام‌های ایرانی وارد گفت‌وگو شده و از بازداشت، شکنجه و اخراج اجباری نظامیان حکومت پیشین و شهروندان افغانستان که در ایران به سر می‌برند، جلوگیری کند. به گفته‌ی جنبش صدای زنان افغانستان، دفتر نمایندگی سازمان ملل در ایران، اطمینان داده که برای رسیدگی به این مسئله تلاش خواهد کرد.
اعضای جنبش صدای زنان افغانستان، در مخالفت با برگزاری نشست سوم دوحه، آپارتاید جنسیتی اعمال‌شده از سوی طالبان در افغانستان و همین طور، در واکنش به زندانی‌بودن زندانیان سیاسی از جمله ژولیا پارسی، ندا پروانی و منیژه صدیقی اعتراض کرده‌اند. این جنبش، در برابر هر فرمان صادرشده از سوی طالبان که مخالف قوانین بین‌المللی و حقوق بشری بوده، با صدور اعلامیه اعتراض کرده و از جهان خواسته که کنار آن‌ها بایستند و طالبان را به خاطر جنایت‌ها و سیاست‌های بدوی شان به محاکمه بکشانند.
جنبش صدای زنان افغانستان در کنار صدور اعلامیه‌های اعتراضی، در حال حاضر، در بخش‌های دوردست افغانستان به دانش‌آموزان دختر بلندتر از صنف ششم، مکتب‌های پنهانی ایجاد کرده و به گونه‌ی رضاکارانه به آن‌ها آموزش می‌دهد.
اعضای جنبش صدای زنان افغانستان، به زنان خانه‌نشین در کشور، صنف‌های سوادآموزی، مشاوره‌ی روانی و آگاهی‌دهی بهداشتی آنلاین برگزار می‌کنند. این زنان معترض، برای رساندن کمک‌ها برای زنان تنگ‌دست نیز، کار می‌کنند که برخی از آن‌ها در داخل و برخی دیگر در ایران به سر می‌برند.
اعضا
اعضای جنبش صدای زنان افغانستان از ایران و افغانستان کنار هم گرد آمده‌اند که در این میان، ۳۵ تن از افغانستان و ۵۳ تن از ولایت‌های مختلف ایران در این جنبش فعالیت دارند. بیش‌تر اعضای این جنبش، در ایران به سر می‌برند. اعضایی که از داخل افغانستان فعالیت اعتراضی دارند، در بدخشان، دایکندی، کابل، ننگرهار و غزنی زندگی می‌کنند. بتول سادات، فاطمه خالقی، صفورا سلجوقی، نیلاب عمرخیل، شازیه احمدی، ساره سادات، زینب سادات و شهربانو حسینی، شماری از اعضای این جنبش استند.
در جنبش صدای زنان افغانستان، مردان نیز در کنار زنان ایستاده‌اند و برای رسیدن به حاکمیت ارزش‌های حقوق‌بشری مبارزه می‌کنند. این جنبش، بر این باور است که در راه مبارزه با طالبان، حمایت مردان را نیز بایستی با خود داشته باشد. این جنبش، می‌خواهد که با هم‌کاری مردان، قیام‌های مردمی را سازمان‌دهی کرده و سربازگیری و آموزش افراد برای درگیری نظامی با طالبان را انجام دهد.
چه‌گونگی برگزاری نشست‌ها
اعضای جنبش صدای زنان افغانستان چه در ایران چه در افغانستان، به گونه‌ی پنهانی تشکیل جلسه می‌دهند. منع فعالیت اعتراضی علیه طالبان از سوی حکومت ایران، سبب شده که آن شمار از اعضایی که در این کشور به سر می‌برند نیز، به شکل پنهانی و در مکان‌های سربسته برنامه‌های اعتراضی شان را برگزار کنند. اعضایی که خانه‌های شان در مکان‌های دوردست ایران باشد، در خانه یا هم جایی باغی را به کرایه می‌گیرند و در آن جا برنامه‌ی اعتراضی شان را برگزار می‌کنند.
محدودیت‌ها
اعضای جنبش صدای زنان افغانستان چه در افغانستان چه در ایران، به دلیل محدودیت‌هایی که از سوی طالبان و حکومت ایران برای برپایی برنامه‌های اعتراضی وضع شده، نمی‌توانند به راحتی اعتراض کنند. در این میان، آن‌هایی که در افغانستان به سر می‌برند، هراس شناسایی و بازداشت از سوی طالبان را دارند؛ اما با این حال، با پذیرش تهدیدها و خطرهای این راه دشوار، برای رسیدن به آزادی مبارزه می‌کنند.
ماری –نام مستعار- یکی از اعضای جنبش صدای زنان افغانستان، که سه بار در مکان‌های مختلف به خاطر اعتراض‌هایش مورد تهدید طالبان قرار گرفته، می‌گوید؛ تا زمانی که زنان مانند مردان از حق کار، تحصیل، آزادی بیان و حق انتخاب همسر برخوردار نشوند، به مبارزه‌اش ادامه می‌دهد.
هدیه صاحب زاده نیز، می‌گوید: «تا زمانی مبارزه می‌کنیم که دولت خودساخته‌ی طالبان منحل و حکومت همه‌شمول که تمامی مذاهب، اقوام، زبان‌ها و محدودیت برای این‌ها نباشد، شکل بگیرد. هم‌دیگرپذیری به میان بیاید. تا حقوقی که از دست داده‌ایم را به دست بیاوریم.»
جنبش صدای زنان افغانستان، با این که که راه دشواری را برای رسیدن به هدفش در پیش دارد، مانند دیگر جنبش‌های اعتراضی زنان، دورنمای خوشی را برای افغانستان در نظر دارد و می‌کوشد که برای رسیدن به آن، سختی‌های این مسیر پر نشیب‌وفراز را تحمل کند.
نظر بدهید