علی ضحاک
پس از این که زنان در افغانستان، حق اعتراض و برپایی تظاهرات برای دادخواهی به حقوق ازدسترفتهی شان را از دست دادند، شماری از زنان افغانستانی در بیرون از کشور، ناچار شده اند برای کشاندن توجه جهان و اعتراض در برابر سیاست تساهل با طالبان، از آخرین ابزار اعتراض مدنی که اعتصاب غذایی است، استفاده کنند. یکی از این زنان، تمنا زریاب پریانی است. او، از هشت روز به این سو، در شهر کلن آلمان خیمهی اعتراضی برپا کرده و خود نیز اعتصاب غذایی کرده است. خانم پریانی، از جامعهی جهانی میخواهد که آپارتاید جنسیتی در افغانستان را به رسمیت بشناسد و از کمکهای مالی به حکومت طالبان دست برداشته و آزادی سفرهای بینالمللی را از مقامهای این گروه سلب کند. خانم پریانی، با اعتصاب غذاییاش میخواهد به جهان بگوید که وضعیت برای زنان در افغانستان آن قدر بد است که آن را تنها میتوان مرگبار و بیارزشی توصیف کرد؛ وضعیتی که مردن از بودن در آن بهتر است.
خانم پریانی، پس از بازگشت طالبان به قدرت و محدودشدن حقوق زنان، در افغانستان نیز آرام ننشسته و یکی از معترضان در برابر سیاست حذف زنان از سوی طالبان بود. او، به دلیل مخالفت با سیاستهای طالبان و اشتراک در اعتراضهای خیابانی، توسط طالبان بازداشت شده و ۲۶ روز زندان و شکنجهی این گروه را تجربه کرد.
تا اکنون، سه عضو جنبش زنان عدالتخواه افغانستان به نامهای صابره اکبری، هدا خموش و فاطمه اعتمادی، به اعتصاب غذایی تمنا زریاب پریانی پیوسته است.
به باور نویسنده، شهروندان افغانستان مقیم خارج، برای پاسخگوکردن طالبان و ایجاد احساس مسئولیت در جامعهی جهانی در برابر شهروندان افغانستان، بایستی از اعتصاب غذایی نامحدود استفاده کنند. این حرکت مدنی، باید گسترش یابد.
اعتصاب غذایی در یک تعبیر تقریباً آخرین مرحلهی حرکت مدنی است. اگر این حرکت برای تغییر وضعیت افغانستان، کارساز واقع نشود، ممکن است سلطهی استبدادی گروه طالبان سالهای زیادی ادامه پیدا کند، جامعهی جهانی و نهادهای مدافع جقوق بشر نیز، در برابر سرکوب شهروندان افغانستان توسط گروه طالبان و حذف کامل زنان از حوزهی عمومی، اقدام عملی نکند. اگر این اعتصاب غذایی، نتواند جهان را برای تغییر وضعیت در افغانستان مسئول بسازد، این کشور فراموش خواهد شد و استبداد طالبان، جان شهروندان زیادی را خواهد گرفت و زنان همچنان در پستوی خانهها رنج و درد ناشی از درماندگی و بیچارگی را تحمل خواهند کرد.
بیش از دو سال از حاکمیت گروه طالبان در افغانستان میگذرد؛ اما هنوز هیچ کشوری حکومت این گروه را به رسمیت نشناخته است. در سوی دیگر، طالبان بیخیال خواستهای شهروندان و جهان، بیشتر حقوق اساسی زنان را از آنها سلب کرده و به نحوی، آنها را به ماندن در خانه محکوم کرده اند.
طالبان در بیشتر از دو سالی که بر افغانستان تسلط دارند، روزبهروز محدودیتهای تازهای را روی زندگی شهروندان به ویژه زنان وضع میکنند و مطالبههای مدنی و انسانی شهروندان را نیز، با تهدید، ارعاب و در نهایت با گلوله پاسخ میدهند.
محدودیتهای وضعشده از سوی طالبان بر شهروندان به ویژه زنان، سبب شده که در دو سال گذشته، دهها مورد اعتراضهای مدنی در داخل و خارج از افغانستان علیه سیاستهای سرکوبگرایانه و استبدادی این گروه راهاندازی شود. در این میان، معترضان زن در داخل افغانستان پیشگام حرکتهای اعتراضی در برابر گروه طالبان بوده اند. در این مدت، جامعهی جهانی و نهادهای مدافع حقوق بیشر نیز، بارها از سیاستهای تبعیضآمیز و استبدادی گروه طالبان در افغانستان انتقاد کرده اند؛ اما این انتقادها راه به جایی نبرده و گروه طالبان، با گذشت هر روز مستبدتر و سلطهگراتر میشود.
حرکت تمنا زریاب پریانی، آخرین حرکت مدنی است که برای مقابله با سیاستهای تبعیضآمیز و استبدای گروه طالبان به راه انداخته شده. این حرکت، باید به صورت گسترده مورد حمایت قرار بگیرد؛ کشورهای دخیل در سیاست افغانستان و نهادهای بینالمللی مدافع حقوق بشر، باید خود شان در برابر این اعتراض قرار داده و به خواستههای آن گوش بدهند.
با توجه به وضع موجود، اعتصاب غذایی شهروندان افغانستان، باید در کشورهای مختلف گسترش یابد و مقر سازمان ملل در نیویارک امریکا، باید یکی از اهداف اعتصابکنندگان باشد. شهروندان افغانستان، باید به صورت گسترده در برابر وزارتهای خارجهی امریکا، آلمان، فرانسه، ایتالیا، کانادا، آسترلیا، اترش، سویس، سویدن و در کل همه کشورهای اروپایی و متحدان امریکا در سراسر جهان، دست به اعتصاب غذایی بزنند. از این طریق، ممکن است جامعهی جهانی در برابر گروه طالبان اقدام عملی کند، طالبان را در برابر خواستههای مدنی مردم افغانستان پاسخگو بسازند و تغییر مثبت در عرصهی سیاسی در افغانستان رونما شود؛ تا بیشتر از این، شهروندان افغانستان قربانی سیاستهای سرکوبگرایانه و استبدادی طالبان نشوند.
بدون هیچ تردیدی، یک گروه که عموماً متشکل از یک قوم است، نمیتواند در افغانستان حاکمیت کند. جامعهی جهانی در این دو سال، باید به این درک رسیده باشد که سیاست حذف و استبدادی، در افغانستان کارساز نیست و برای تغییر وضعیت در افغانستان اقدام عملی کند. ابراز نگرانی و صدور بیانیه و تهیهی گزارش از نقض حقوق بشر در افغانستان، کارساز نیست و نمیتواند طالبان به تغییر و نرمش در برابر شهروندان افغانستان وادارد.
حکومت همهشمول، تأمین حقوق بشر و حقوق زنان، مهمترین نیازهای شهروندان افغانستان است. تجربهی دوسالهی حکومت طالبان و اقدامهایی که تا اکنون از سوی جامعهی جهانی برای مهار این گروه و پاسخگوکردن آن اعمال شده، کارآمد نبوده و از نشانی طالبان، ایجاد حکومت همهشمول، تأمین حقوق بشر و حقوق زنان دستنیافتنی است.
جامعهی جهانی، باید در برابر گروه طالبان تغییر موضع بدهد و برای مهار این گروه، از ابزارهای سختتر و فشارهای سیاسی بیشتری استفاده کند. تمنا زریاب پریانی و همراهانش نیز، به این دلیل که جامعهی جهانی، نباید تنها نظارهگر اوضاع در افغانستان باشد و باید برای تغییر وضعیت در در این کشور اقدام عملی کند، اعتصاب غذایی کرده اند. این حرکت، قابل ستایش و شایستهی حمایت بیشتر است تا به نتیجهی مطلوب برسد.
نظر بدهید