علی ضحاک
بامیان، یکی از ولایت‌های امن افغانستان در بیست سال حاکمیت نظام جمهوری بود که این وضعیت با روی‌کارآمدن طالبان نیز کماکان ادامه یافته است. با این حال، در نزدیک به دو سال گذشته، چندین رویداد قتل مرموز و تکان‌دهنده در بامیان رخ داده که در این گزارش، به شماری از آن‌ها می‌پردازیم.
در چهار حوت ۱۴۰۱، جسد سه جوان به نام‌های محمد آصف، محمد غنی، و کریم که همه باشندگان روستای خشک‌دره‌ی ولسوالی سیغان بامیان بودند، بعد از تیرباران‌شدن، از مربوطات کوتل «دندان‌شکن» ولسوالی کهمرد این ولایت پیدا شده است. این سه جوان، کارگر معدن زغال‌سنگ در سمنگان بودند و هنگام بازگشت به خانه، توسط افراد مسلح ناشناس، تیرباران و سپس جسدهای شان داخل دره پرتاب شده است.
محمد آصف و محمد غنی، با هم برادر و هر دو دانش‌جو بودند. این دو برادر و محمد کریم، برای تأمین نیازهای خانواده‌ی شان در یک معدن زغال‌سنگ در ولسوالی دره‌ی‌صوف سمنگان کار می‌کرند. یکی از نزدیکان محمد غنی که نخواست هویتش فاش شود، به جاده‌ی ابریشم می‌گوید که تا اکنون عامل یا عاملان کشتن این سه جوان پیدا نشده است. بر اساس گفته‌های او، قبلاً چهار نفر در پیوند به این رویداد از سوی گروه طالبان بازداشت شده بود که چندی پیش آزاد شده است. او، می‌افزاید که از سوی مسئولان محلی گروه طالبان به خاطر پی‌گری پرونده‌ی قتل این سه جوان، تهدید شده است. به گفته‌ی او، مادر پیر محمد غنی و محمد آصف با ازدست‌دادن پسرانش، به شدت شوک عصبی و روانی دیده و از چندی به این سو، در وضعیت بد صحی به سر می‌برد.
او گفت که خانواده‌ی محمد آصف و محمد غنی، در گذشته نیز دچار مشکلات اقتصادی بودند و با ازدست‌دادن آن‌ها، اکنون مشکلات اقتصادی این خانواده چند برابر شده است. یک برادر کارگر محمد غنی، می‌گوید که هنوز، هیچ نهادی به آن‌ها کمک مالی نکرده است. به گفته‌ی او، خانواده‌ی این سه جوان در گذشته با هیچ کسی خصومت و دشمنی نداشته و قتل آن‌ها، با انگیزه قومی صورت گرفته است.
یافته‌های جاده‌ی ابریشم نشان می‌دهد که قاری فرید، یکی از فرماندهان محلی گروه طالبان، در قتل این سه جوان دست دارد. از قرایین نیز، واضح شده که افراد وابسته به گروه طالبان، در قتل این سه جوان دخیل است و به همین دلیل، این گروه نمی‌خواهد عاملان آن را بازداشت کند. با این که والی گروه طالبان برای بامیان، قبلاً گفته بود که عاملان این رویداد را بازداشت می‌کند؛ اما تا اکنون این اتفاق نیفتاده است.
همچنان یافته‌های جاده‌ی ابرشم نشان می‌دهد که نیروهای طالبان در عقرب ۱۴۰۰، دو نفر را در مربوطات سرک نو شهر بامیان، تیرباران کردند. پس از این، گروه طالبان ادعا کرد که این دو نفر که به دزدی یک عراده موتر متهم بودند، پس از فرار از فرماندهی امنیه‌ی بامیان، کشته شده است.
در ۲۰ حمل ۱۴۰۱، جسد یک جوان ۲۲ساله از مربوطات دره‌ی‌فولادی مرکز بامیان از داخل یک بوری پیدا شد. گروه طالبان، تنها خبر این رویداد را تأیید کرده است؛ اما، تا اکنون، عاملان آن بازداشت نشده است.
همین گونه، در جوزای ۱۴۰۱، سه نفر به گونه‌ی مرموز در ولسوالی کهمرد بامیان کشته شده است. به گفته‌ی مسئولان امنیتی گروه طالبان در بامیان، یکی از کشته‌شدگان وابسته به جبهه‌ی مقاومت ملی بود و دو نفر دیگر نیز، افراد وابسته به گروه طالبان. هنوز، انگیزه و عامل یا عاملان این رویداد مشخص نشده است.
در ۱۳ جدی ۱۴۰۱، جسد یک جوان ۱۸ساله در ولسوالی پنجاب بامیان پیدا شد. به گفته‌ی منابع، این جوان عیسا نام داشت و جسدش بعد از کشته‌شدن، از داخل تنشاب پیدا شده است. یک منبع به جاده‌ی ابریشم گفت که عیسا به ضرب گلوله کشته شده بود. به تعقیب آن، در ۲۴ دلو ۱۴۰۱، جسد تکه‌تکه‌شده‌ی یک مرد، از دره‌ی ککرک از مربوطات مرکز بامیان پیدا شد. به گفته‌ی منابع، جسد این مرد قابل شناسایی نبوده است.
در ۱۷ دلو ۱۴۰۱، جوانی به نام علی‌داد از مربوطات دره‌ی شکاری ولسوالی شیبر بامیان توسط افراد مسلح ناشناش تیرباران شده است. علی‌داد چوپان بود و جسدش پس از تیرباران‌شدن، پیدا شده است.
در سرطان ۱۴۰۱، جسد یک دختر جوان از داخل یک چاه از مربوطات شهیدان مرکز بامیان پیدا شد. این دختر ۲۴ سال داشت و باشنده‌ی اصلی ولسوالی ورس بامیان بود و در مرکز این ولایت زندگی می‌کرد. جسد او، یک ماه پس از ناپدیدشدنش از داخل چاه پیدا شده است. مسئولان گروه طالبان در بامیان، با تأیید این خبر، گفته‌اند که یک نفر را در پیوند به این رویداد بازداشت کرده‌اند.
حوالی ۱۱:۰۰ پیش از چاشت سه‌ی میزان ۱۴۰۱، یک زن جوان به نام حلیمه، توسط افراد ناشناس به ضرب گلوله در شهر بامیان کشته شد. یکی از نزدیکان حلیمه، به جاده‌ی ابریشم، گفت که در پیوند به قتل او، هیچ کسی بازداشت نشده و گروه طالبان حتا انگیزه‌ی بررسی رویداد را ندارند.
در یک رویداد دیگر در ۱۳ حمل ۱۴۰۲، نوجوان ۱۴سالهای به نام شمس‌الحق در روستای بیانی ولسوالی سیغان، بامیان توسط افراد مسلح ناشناس تیرباران شده است. مسئولان محلی طالبان در بامیان، با تأیید این خبر، گفته‌اند که عاملان این رویداد را بازداشت می‌کنند؛ اما گفته می‌شود که هنوز هیچ کسی در پیوند به این رویداد بازداشت نشده است.
شماری از باشندگان بامیان، در صحبت با جاده‌ی ابریشم، از افزایش قتل‌های مرموز و خودکشی جوانان در این ولایت نگرانی دارند. آن‌ها می‌گویند که تا هنوز عامل اصلی هیچ رویداد جنایی به ویژه قتل‌های مرموز و هدف‌مند، بازداشت و محاکمه نشده است. به گفته‌ی آن‌ها، ده‌ها مورد قتل مرموز دیگر نیز در بامیان واقع شده است که به دلیل ترس از گروه طالبان، رسانه‌ای نشده است.
یک باشنده‌ی بامیان که نخواست نامش در گزارش بیاید، به جاده‌ی ابریشم، گفت که گروه طالبان نمی‌خواهد پرونده‌های جنایی و مرموز را بررسی و عاملان آن‌ها را بازداشت کند. به باور او، گروه طالبان برای پی‌گیری این دست رویدادها، انگیزه‌ی کافی ندارد، یا عمداً نمی‌خواهد عاملان قتل‌های مرموز را شناسایی و بازداشت کند.
پس از بازگشت طالبان به قدرت، قتل‌های مرموز و هدف‌مند در ولایت‌های مختلف افزایش یافته که بامیان نیز، یکی از آن‌ها است. روشن‌نشدن چه‌گونگی این قتل‌ها و بازداشت‌نشدن عامل یا عاملان آن، باعث شده که شماری از شهروندان، افراد طالبان را در این قتل‌ها دخیل بدانند.
نظر بدهید