گفتوگوی اختصاصی هفتهنامهی جادهی ابریشم با ولفگانگ پتریچ، رئیس مؤسسهی امور بینالملل اتریش و یکی از بنیانگذاران روند ویانا
جادهی ابریشم: آیا جامعهی جهانی، روند وین را که برای افغانستان دموکراتیک تلاش میکند، به عنوان مخالف قدرتمند رژیم طالبان میشناسند؟
ولفگانگ پتریچ: مدتی طول کشید؛ اما در سومین نشستِ پروسهی وین، برای یک افغانستان دموکراتیک، در سال ۲۰۲۳م. چندین دولت غربی علاقه نشان دادند و از سوی شرکتکنندگان افغانستانی در وین معلومات لازم در اختیار آنها قرار داده شد. چهارمین نشست که در ماه جون ۲۰۲۴م. با حدود هفتاد شرکتکننده از همهی فرقههای قومی و مذهبی برگزار شد، تا کنون موفقترین گردهمایی بود و بازهم علاقهی دیپلماتیک بیشتر بود. ما هنوز راه درازی در پیش داریم؛ زیرا میخواهیم از نظر مشارکت فعال، به همان اندازه گسترده و متنوع باشیم.
جادهی ابریشم: آیا جامعهی بینالمللی از روند وین حمایت میکنند؟
ولفگانگ پتریچ: ما هر روز نشانههای حمایتِ بیشتری از این روند، دریافت میکنیم؛ بهویژه اینکه روند دوحه به رهبری سازمان ملل به جایی نمیرسد.
جادهی ابریشم: آیا روند وین بحث در مورد فنون مبارزه با طالبان است یا اختلاف بر سر اصل نظام سیاسی؟
ولفگانگ پتریچ: روند وین یک نشست کاملاً سیاسی است که توسط چهار گروه کاری دنبال میشود؛ گروههایی که در وین تأسیس شدهاند و به طور منظم از طریق زوم تشکیل جلسه میدهند تا اسناد سیاسی در مورد موضوعات مختلف؛ مانند حکومتداری، مسائل منطقهای/ همسایگی، اقتصاد و حقوق بشر، ارائه کنند. هدف اعلامشده، توسعهی این روند مقاومتِ مسالمتآمیز و سیاسی است.
جادهی ابریشم: نظام سیاسی پیشنهادی فرآیند وین چیست؟
ولفگانگ پتریچ: ما هنوز در مرحلهی ابتدایی تحلیل بهترین سیستم سیاسی ممکن برای افغانستان هستیم. افغانستان دارای سنتها و فرهنگهای گوناگون قومیـمذهبی است که باید در نظام سیاسی جدید افغانستان نشان داده شوند. شمولیت، برابری و احترام به تمام گروههای قومی و مذهبی بومی، هدف اصلی روند وین است.
جادهی ابریشم: آیا روند وین از قدرت دیپلماتیک (منطقی، عقلانی و…) و میدانی کافی برخوردار است تا جامعهی جهانی را برای تغییر ساختار نظام سیاسی افغانستان همراهی کند؟
ولفگانگ پتریچ: ما میخواهیم از اشتباهات گذشته که بازیگران خارجی و نمایندگان داخلی مرتکب شدهاند، اجتناب کنیم. ازاینرو، راه جدی و محتاطانه را به سوی بهترین راهحل برای افغانستان طی میکنیم. ما در حال ساختن یک ساختار قوی برای پروسهی تحت رهبری و مالکیت افغانها هستیم. این خود افغانها ـدر داخل و خارج از کشورـ هستند که باید این تصمیمات حیاتی را برای یک افغانستان صلحآمیز و مرفه، در صلح با خود و با همسایگانش، اتخاذ کنند.
جادهی ابریشم: تا کنون چه پیشرفت عملی در روند وین حاصل شده است و این پیشرفت چه اندازه بر وضعیت افغانستان مؤثر بوده است؟
ولفگانگ پتریچ: این روند، پیشرفت قابل توجهی داشته است. ما تعداد زیادی از پیامهای امیدوارکننده از سوی افغانهای داخل و خارج از افغانستان، دریافت میکنیم. در پایتختها توجه زیادی وجود دارد. ما با برخی از مهمترین دولتهایی که میخواهند شاهد یک اپوزیسیون متحد برای پایان دادن به تروریزم در افغانستان باشند، روابط خوبی برقرار کردهایم.
جادهی ابریشم: آیا روند وین صرفاً یک مشورت سیاسی است یا بیشتر؟ دلایل و شواهد آن چیست؟
ولفگانگ پتریچ: هدف نهایی پروسهی وین یک برنامهی سیاسی برای آیندهی بهتر افغانستان است و متشکل از گروههای کاری مختلف است که توسط کارشناسانی از همه اقشار حمایت میشوند. ما مطمئن هستیم که در ماههای آینده به این هدف نزدیک خواهیم شد.
جادهی ابریشم: جامعهی مدنی، فعالان حقوق زن، نخبگان سیاسی و کل دیاسپورای افغانستان تا چه اندازه از روند وین و پروسههای مشابه، حمایت میکنند؟ امیدواری و ناامیدی آنها در چنین روندی چیست؟
ولفگانگ پتریچ: ما از ابتد، از جامعهی مدنی، بهویژه فعالان زن، نسل جوان و همچنین مقامات سابق (با سابقهی مثبت در نظام جمهوری اسلامی) دعوت کردیم و از حضور آنان استقبال کردهایم. دستاوردها تا کنون بسیار خوب بودهاند؛ اما ما باید تلاشهای خود را برای رسیدن به نتایج بهتر و ملموستر به نفع همهی شهروندان افغانستان در داخل و خارج از کشور، تسریع ببخشیم.
جادهی ابریشم: آیا جایگزینی برای فرآیند وین وجود دارد؟
ولفگانگ پتریچ: ابتکارات متعددی در سراسر جهان وجود دارند که در یک جهت کار میکنند. ما در حال حاضر با برخی از آنها در تماس هستیم و به تماس خود ادامه خواهیم داد و صمیمانه از آنها دعوت خواهیم کرد تا روی چشمانداز مشترک صلح و رفاه در افغانستان کار کنند.
نظر بدهید