سرانجام روز پنج‌شنبه سیزدهم مهر سال ۱۴۰۲خ. آکادمی سوئدی نوبل برندۀ جایزۀ نوبل ادبیات سال ۲۰۲۳م. را اعلام کرد. این نهاد «یون فوسه»، نمایشنامهنویس و رمان‌نویس ناروژی را به خاطر «نمایشنامه‌ها و نثرهای بدیعش که صدای ناگفتنی‌ها هستند»، شایستۀ دریافت جایزۀ نوبل ادبیات ۲۰۲۳م. دانسته است.
به گفتۀ اعضای کمیتۀ نوبل، فوسه را می‌توان با نویسندگان بزرگ قبلی؛ مانند تاریی وساس ناروژی و همچنین ساموئل بکت، توماس برنهارد، گئورگ تراکل و فرانتس کافکا مقایسه کرد. رئیس کمیتۀ نوبل، آندرس اولسون، در مراسم اهدای جایزه، یون فوسه را «از بسیاری جهات نویسندۀ فوق‌العاده» خواند و افزود: «وقتی اثر وی را می‌خوانی، عمیقاً تو را لمس می‌کند و وقتی یک اثر را خواندی، باید به آن ادامه بدهی.»
همچنین، وی احساسات عمیقی که احساسات خواننده را لمس می‌کنند، اضطراب‌ها، ناامنی‌ها و سؤال‌هایی دربارۀ زندگی و مرگ را از جمله ویژگی‌های آثار یون فوسه معرفی کرد. به گفتۀ وی برای خوانندگانی که به دنبال نوشته‌های کوتاه هستند، رمان «صبح و عصر» فوسه که در سال ۲۰۰۰م. منتشر شده است، یک قطعۀ شگفت‌انگیز است.
کارنامۀ پربار این نویسنده که به زبان ناروژی نوشته شده است، ژانرهای گوناگونی را در بر می‌گیرد و چندین نمایشنامه، رمان، مجموعه شعر، مقاله، کتاب کودکان و ترجمه را شامل می‌شود. با این‌که امروزه نمایش‌نامه‌های او در سطح گسترده‌ای اجرا می‌شوند، این نویسنده برای نگارش دیگر نثرهایش نیز به شهرت رسیده است. «قایقرانی»، «مالیخولیا»، «مالیخولیا ۲»، «صحنه‌هایی از دوران کودکی» و سه‌گانۀ «بیداری»، «رؤیاهای اولاو» و «خستگی» از جمله آثار وی هستند.
یون فوسه متولد ۱۹۵۹م. است. اولین رمانش را تحت عنوان «قرمز، سیاه» در سال ۱۹۸۳م. نوشت و اولین نمایشنامه‌اش را در سال ۱۹۹۴م. تحت عنوان «و ما هرگز از هم جدا نخواهیم شد» نوشت. او نویسندۀ چندین رمان و داستان و همچنین حدود بیست نمایشنامه است که در بسیاری از سن‌های دنیا به روی صحنه رفته‌اند. «قرمز، سیاه» (۱۹۸۳م؛ «گیتار بسته»(۱۹۸۵م) و «خون» (۱۸۹۸م» و «صبح و عصر» (۲۰۰۰م) از جمله رمان‌های وی هستند.
وی به روزنامه‌نگاری مشغول است و چندین مجموعه شعر و کتاب برای کودکان نیز منتشر کرده است. یون فوسه برندۀ بسیاری از جوایز ادبی ناروژی و بین‌المللی دیگر نیز است.
نظر بدهید