این روزها که در پایان رخصتیهای تابستانی مدرسهها/ مکتبها و دانشگاههای ایران قرار داریم، بازهم مسئلۀ آموزش دانشآموزان مهاجر افغانستانی بر سر زبانها افتاده است و برای خانوادههای مهاجر تازهوارد تبدیل به چالش شده است. تا اکنون دروازههای مدرسهها/ مکتبها به روی کودکان مهاجری که سال گذشته به ایران آمدهاند، بستهاند و مسئولان آنها از ثبت نام این دانشآموزان خودداری کردهاند. این چالش فقط بر سر راه آن عده از خانوادههایی قرار دارد که سال گذشته در پی سقوط دولت افغانستان، آواره شدهاند و به ایران مهاجرت کردهاند. خانوادههایی که پیش از این در ایران بودند و یا هم به صورت قانونی در این کشور اقامت داشتند (دارای پاسپورت، کارت آمایش و برگۀ حمایت تحصیلی هستند) با این مشکل روبهرو نیستند.
آموزش کودکان مهاجر در ایران همواره با فرازوفرودهایی همراه بوده است. در گذشته بارها دروازههای مدرسهها/ مکتبها به روی آنها بسته شدند؛ اما این مشکل ادامه پیدا نکرد و در نهایت به شکلی از اشکال، زمینۀ آموزش و پرورش آنان فراهم شدند. اینک که حدود سه هفته تا باز شدن مدرسهها باقی مانده است و زمان ثبت نام دانشآموزان است، بخشی از کودکان مهاجر دوباره با دروازههای بستۀ مکتبها/ مدرسهها روبهرو شدهاند و چشم به راه تصمیم مقامهای جمهوری اسلامی ایران هستند تا از حق آموزششان بهرهمند شوند.
سال گذشته در پی سقوط افغانستان به دست طالبان در پانزدهم آگست سال ۲۰۲۱م. برابر با بیستوچهارم اسد سال۱۴۰۰ خورشیدی، و بدتر شدن وضعیت اقتصادی، رشد نرخ بیکاری و ارزش کالاها، هزاران خانوادۀ افغانستانی مجبور به ترک کشورشان شدند و به کشورهای همسایه، به ویژه به کشور ایران پناه گزیدند. آنها برای اینکه جانشان را نجات داده باشند، دست از خانه و زندگیشان کشیدند و تن به مهاجرت سپردند. مهاجرانی که بعد از سقوط افغانستان به ایران آمدند، از سوی دولت جمهوری اسلامی ایران سرشماری شدند و در این طرح، حدود دو و نیم میلیون مهاجر شرکت کردند و برگه دریافت کردهاند تا زمینۀ اقامت قانونیشان را فراهم کرده باشند. اما اکنون، فرزندان این تعداد مهاجر با دروازهای بستۀ مدرسهها/ مکتبها روبهرو شدهاند و آیندۀ تعلیمی و تحصیلیشان با ابهام مواجه شده است.
نظر بدهید